แนวทางการสร้างเครือข่ายกับการพัฒนาเป็นชุมชนพึ่งตนเองของกลุ่มเกษตรอินทรีย์บ้านดอนศาลเจ้า ตำบลบ่อสุพรรณ อำเภอสองพี่น้อง จังหวัดสุพรรณบุรี

บทคัดย่อ

               การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษำลักษณะและบทบำทของเครือข่ำย รวมทั้งแนวทำงกำรสร้ำงเครือข่ำยเพื่อกำรเป็นชุมชนพึ่งตนเอง โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภำพ มีพื้นที่ของกลุ่มเกษตรอินทรีย์บ้ำนดอนศำลเจ้ำ จ.สุพรรณบุรี เป็นกรณีศึกษำ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีกำรสนทนำกลุ่ม กำรสัมภำษณ์เชิงลึก และ สังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม กับกลุ่มตัวอย่ำง ซึ่งประกอบด้วย แกนนำและสมำชิกกลุ่มเกษตรอินทรีย์บ้ำนดอนศำลเจ้ำ ผู้นำชุมชน และหน่วยงำนภำยนอกที่มีบทบำทเกี่ยวข้อง
             ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มเกษตรอินทรีย์บ้ำนดอนศำลเจ้ำได้ให้ควำมสำคัญในกำรพัฒนำ “เครือข่ำยของกลุ่ม ซึ่งมีบทบำทในกระบวนกำรดำเนินงำนของกลุ่มตั้งแต่ กำรวำงแผน (Plan) กำรลงมือปฏิบัติ (Do) กำรตรวจสอบ (Check) จนถึงกำรแก้ไขและปรับปรุงกำรดำเนินงำน (Act) โดยกลุ่มเกษตรอินทรีย์มีจุดเน้นในกำรเสริมสร้ำงควำมเข้มแข็งของเครือข่ำยทั้งภำยในชุมชนและภำยนอกชุมชน ให้เกิดกำรเชื่อมโยงและขยำยกำรทำงำนร่วมกัน รวมทั้งส่งเสริมและเปิดโอกำสให้สมำชิกและเครือข่ำยได้เข้ำมำมีส่วนร่วมในกำรคิดและตัดสินใจในกำรทำงำนทุกขั้นตอน ดังนั้นกำรนำบทบำทของเครือข่ำยไปใช้เพื่อให้เกิดกำรพัฒนำเป็นชุมชนพึ่งตนเอง หลักกำรที่สำคัญที่ได้เป็นข้อเรียนรู้จำกกลุ่มเกษตรอินทรีย์บ้ำนดอนศำลเจ้ำ คือ หนึ่ง เครือข่ำยแต่ละกลุ่มจะต้องมีกำรผนึกกำลังทำงำนร่วมกันของแต่ละเครือข่ำยทั้งในระดับชุมชนด้วยกันและเครือข่ำยหน่วยงำนภำยนอก สอง กำรขยำยกลุ่มเครือข่ำยและเชื่อมโยงกำรทำงำนให้ใหญ่ขึ้นทั้งภำยในและภำยนอกชุมชน สำม กำรเปิดเวทีและพื้นที่แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกันของกลุ่มเครือข่ำยภำยในและภำยนอก สี่ กำรเสริมสร้ำงและถ่ำยทอดองค์ควำมรู้ของเครือข่ำยแต่ละกลุ่มเพื่อให้เกิดกำรแบ่งปันและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน ดังนั้นกำรพัฒนำเครือข่ำยเป็นตัวขับเคลื่อนที่สำคัญในกระบวนกำรทำงำนที่ทำให้เกิดควำมเข้มแข็งของกลุ่มเกษตรอินทรีย์บ้ำนดอนศำลเจ้ำ จึงส่งผลทำให้ชุมชนและสมำชิกในชุมชนมีควำมเป็นอยู่ที่ดี และมีกำรพึ่งพำและช่วยเหลือซึ่งกันและกันทั้งกลุ่มภำยในและภำยนอกชุมชน จนสำมำรถพึ่งพำตนเองได้อย่ำงยั่งยืน