แนวคิดอัตลักษณ์ท้องถิ่นภายใต้บริบทการเปลี่ยนแปลงในยุคโลกาภิวัตน์

บทคัดย่อ

แนวคิดอัตลักษณ์ท้องถิ่น เป็นแนวคิดที่ได้รับความสนใจเพิ่มมากขึ้นในปัจจุบันอันเป็นผลจากการกระแสโลกาภิวัฒน์ (globalization) ที่มีการเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในทุกด้านไม่ว่าจะเป็นมิติทางด้านเศรษฐกิจ การเมือง สังคมและวัฒนธรรมโดยเป็นผลจากความก้าวหน้าทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีโดยเฉพาะในด้านข้อมูลข่าวสารและระบบสารสนเทศ นำมาซึ่งการเชื่อมความสัมพันธ์และการเชื่อมโยงของผู้คนทั่วโลกอย่างไร้พรมแดน ในแง่หนึ่งโลกาภิวัฒน์นำมาซึ่งความร่วมมือและการพัฒนาและสร้างนวัตกรรมใหม่ ๆ แต่อย่างไรก็ตามผลกระทบในแง่ลบของกระบวนการโลกาภิวัฒน์ซึ่งถือเป็นพัฒนาการอีกกระบวนการหนึ่งของระบบทุนนิยมก็นำมาซึ่งการครอบงำทางด้านวัฒนธรรมของกลุ่มประเทศโลกตะวันตกผ่านการไหลบ่าของทุนข้ามชาติที่ได้เข้ามาเก็บเกี่ยวผลประโยชน์จากกลุ่มประเทศที่ด้อยพัฒนาในรูปแบบที่หลากหลายไม่ว่าจะเป็นแนวคิดบริโภคนิยม วัตถุนิยม หรือการทำให้วัฒนธรรม ความเชื่อหรือประเพณีกลายเป็นสินค้า (commodification) อย่างไรก็ตามภายใต้กระแสโลกาภิวัฒน์ก็ได้สร้างกระบวนการท้องถิ่นนิยม (localism) อันเป็นการปลุกจิตสำนึกให้ผู้คนได้หันหลังย้อนมองมายังรากฐานของตนเองซึ่งได้แก่ความเป็นชุมชนท้องถิ่น เกิดกระบวนการรื้อฟื้นอัตลักษณ์ของชุมชน บทความนี้ได้นำเสนอความเป็นอัตลักษณ์ของชุมชนท้องถิ่นไทย การต่อสู้และการปรับตัวของอัตลักษณ์ชุมชนท้องถิ่นภายใต้กระแสโลกาภิวัฒน์และความเป็นรัฐชาติ และในท้ายที่สุดนำเสนอกระบวนการฟื้นฟูอัตลักษณ์ท้องถิ่นภายใต้แนวคิดท้องถิ่นนิยม (localism)