แนวทางการบรรเทาความยากจนตามวิถีพุทธ

บทคัดย่อ

ความยากจน คือ สภาพความเป็นอยู่ของบุคคลที่มีรายได้ไม่เพียงพอกับรายจ่าย ไม่สามารถรักษาความต้องการทั้งทางร่างกายและจิตใจ จนทำให้บุคคลนั้นมีสภาพความเป็นอยู่ต่ำกว่ามาตรฐานที่สังคมกำหนด สาเหตุของความยากจนในปัจเจกบุคคลคือ: ๑) ปัญหาต้นทุนการผลิต การขาดแคลนที่ดินทำกิน รวมทั้งต้นทุนการผลิตอื่นๆ ที่มีราคาแพง ทำให้เกิดภาระหนี้สิน และความไม่รู้ช่องทางการจำหน่าย ๒) ขาดความรู้และความสามารถในการปฏิบัติงานต่างๆ จึงไม่สามารถหลุดพ้นจากวัฏจักรความยากจนได้ด้วยตนเอง ๓) วิถีชีวิตของปัจเจกบุคคล ขาดศีลธรรม คุณธรรม ติดอบายมุข ยาเสพติด และใช้จ่ายฟุ่มเฟือยในชีวิต และ ๔) การว่างงานอันเป็นผลมาจากภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ การพัฒนาตนเองให้พร้อมทำงานเพื่อบรรเทาความยากจน ต้องมีอธิฏฐานธรรม ๔ คือธรรมที่มาเป็นฐานความคิดและการปฏิบัติเพื่อให้กระชับ ตรงประเด็น และช่วยควบคุมความคิดไม่ให้ออกนอกวัตถุประสงค์ของงานที่ตั้งใจไว้ ได้แก่ ๑) ปัญญา รู้ในสิ่งที่ตนเองควรรู้ เริ่มด้วยการวิเคราะห์ภาวะความยากจน วิเคราะห์ปัญหาความยากจนจากปัจจัยที่สำคัญมากก่อน แล้วจึงพิจารณาตรวจสอบความรู้ ความสามารถ และทักษะของตนเอง แล้วจึงวางแผนการทำงาน ๒) สัจจธรรม : ความจริงใจคือ ประพฤติสิ่งใดก็สำเร็จจริง โดยไม่ละทิ้งงาน ก่อนที่งานจะสำเร็จตามที่ตั้งใจไว้ ๓.จาคะ: การเสียสละสิ่งที่เป็นศัตรูต่อความจริงใจคือ: ความอบายมุขต่างๆ และละทิ้งความเย่อหยิ่งและสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับเพื่อนร่วมงาน ๔) อุปาสมะ จิตสงบจากข้าศึกของความสงบ โดยการฝึกสมาธิให้จิตสงบจากอบายมุขและความหลง การปฏิบัติตามแนวอธิฐานธรรม ๔ ให้มีสัมพันธภาพเกื้อกูลกันตามลำดับจะช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถบรรเทาความยากจนได้