พัฒนาการของประวัติศาสตร์ชุมชนที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต : กรณีศึกษาชุมชนบ้านโคกมั่งงอย ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง พัฒนาการของประวัติศาสตร์ชุมชนที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต : กรณีศึกษาชุมชนบ้านโคกมั่งงอย ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ มีวัตถุประสงค์ของการวิจัยเพื่อศึกษา1) พัฒนาการวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชุมชนบ้านโคกมั่งงอย ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ ในอดีตจนถึงปัจจุบัน นับตั้งแต่ พ.ศ.2500 ถึง พ.ศ.2564 2) ปัจจัยที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงต่อชุมชนบ้านโคกมั่งงอย ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ 3) รวบรวมองค์ความรู้ส่งเสริมด้านอนุรักษ์วัฒนธรรมประวัติศาสตร์ชุมชนบ้านโคกมั่งงอย ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ โดยใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสานทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย ได้แก่ ประชาชนในชุมชนบ้านโคกมั่งงอย พระภิกษุสงฆ์ ครู แกนนำหมู่บ้าน ปราชญ์ชาวบ้าน และหน่วยงานภาครัฐในชุมชนบ้านโคกมั่งงอย คือ องค์การบริหารส่วนตำบลโคกมั่งงอย จำนวน 136 คน โดยวิธีการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม เก็บข้อมูลโดยการใช้แบบสอบถาม การสัมภาษณ์ แบบเจาะจงและไม่เจาะจง การวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ การเขียนเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์เนื้อหา

          ผลการวิจัยพบว่า 1) พัฒนาการวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชุมชนบ้านโคกมั่งงอย ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ ในอดีตจนถึงปัจจุบัน นับตั้งแต่ พ.ศ.2500 ถึง พ.ศ.2564 พบว่า ในปี พ.ศ.2500 วิถีชีวิตส่วนใหญ่ยังพึ่งพิงธรรมชาติ ต่อมาปัจจุบัน พ.ศ.2564 มีค่านิยมสูงขึ้น คือ มีการสร้างบ้านเป็นตึก รูปแบบทันสมัย จากถนนลูกรัง เป็นถนนลาดยางและถนนคอนกรีต มีประปา ไฟฟ้าเข้าถึงทุกพื้นที่ มีการติดตั้งพลังงานแสงอาทิตย์เพื่อใช้ในการเกษตร มีการแต่งกายและวัฒนธรรมที่หลากหลาย 2) ปัจจัยที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงต่อชุมชนบ้านโคกมั่งงอย ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ พบว่า มีการเปลี่ยนแปลงด้านระบบสาธารณูปโภค และโครงสร้างพื้นฐานที่สอดรับสังคมสมัยใหม่และการเข้าถึงสิ่งอำนวยความสะดวก เทคโนโลยีที่จำเป็นต่อการดำรงชีพ และการเข้าถึงแหล่งอาชีพอื่น ๆ 3) รวบรวมองค์ความรู้ส่งเสริมด้านอนุรักษ์วัฒนธรรมประวัติศาสตร์ชุมชนบ้านโคกมั่งงอย ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ พบว่า ชุมชนบ้านโคกมั่งงอย ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ.2454 ผู้บุกเบิกคนแรกคือ นายซามา สนิทไทย มาจากหมู่บ้านโสก ตำบลยางหวาย ได้ย้ายครอบครัวมาตั้งถิ่นฐานบริเวณด้านทิศเหนือของลำห้วยยาง เพื่อสะดวกต่อการประกอบอาชีพ ต่อมาปี พ.ศ. 2474 จึงตั้งเป็นหมู่บ้าน ชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านโคกมั่งงอย” โดยมี นายบุ สนิทไทย เป็นผู้ใหญ่บ้านคนแรก