เคป๊อบ แฟนด้อม และการเคลื่อนไหวทางการเมือง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1)  เพื่อศึกษาถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในพฤติกรรมของกลุ่มแฟนคลับศิลปินเกาหลี และ 2) ศึกษาถึงอิทธิพลของกระแสความนิยมเกาหลีที่ส่งผลต่อพฤติกรรมและแนวคิดของเยาวชนไทย โดยเฉพาะในเรื่องของความคิดในทางการเมือง ผลการศึกษาพบว่า

หลายประเทศรับวัฒนธรรมเกาหลีเข้ามาแต่วัฒนธรรมเกาหลีไม่ถือเป็นวัฒนธรรมหลักของประเทศปลายทาง  กลุ่มคนที่นิยมและชื่นชอบในวัฒนธรรมเกาหลีจึงไม่เป็นที่ยอมรับในสังคมเท่าใดนัก ความต้องการสร้างพื้นที่เพื่อพูดคุยและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างกันทำให้กลุ่มคนกลุ่มนี้รวมตัวกันเป็นแฟนด้อม แต่ไม่นานมานี้ แฟนด้อมได้มีการทำกิจกรรมที่นอกเหนือไปจากการสนับสนุนศิลปิน ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมการกุศลหรือกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวทางการเมือง กิจกรรมที่เปลี่ยนไปของกลุ่มแฟนด้อมสามารถสรุปได้ว่ามาจากปัจจัยเรื่อง 1) ความต้องการแก้ไขภาพลักษณ์ของตนเองในสายตาของคนในสังคม, 2) พฤติกรรมของศิลปินที่มีการเปลี่ยนแปลงไปและเริ่มมีส่วนร่วมทางการเมืองเมืองมากขึ้น และ 3) การเข้าถึงอินเตอร์เน็ตและความสามารถในการใช้สื่อโซเชียลมีเดียของสมาชิกแฟนคลับ

วัฒนธรรมเกาหลีที่ก้าวเข้ามาในประเทศไทยแม้ไม่ได้ส่งผลโดยตรงต่อพฤติกรรมและแนวคิดของเยาวชนไทยในแง่ของความคิดทางการเมือง แต่การที่กลุ่มคนที่ชื่นชอบในวัฒนธรรมและศิลปินเกาหลีได้มารวมตัวกันเป็นแฟนด้อมได้สร้างความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน และความรู้สึกเป็นพวกเดียวกันระหว่างสมาชิก

เมื่อมีเหตุการณ์ที่สะท้อนให้เห็นถึงการปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรมที่คนบางกลุ่มในสังคมได้รับ สมาชิกในแฟนด้อมสามารถเชื่อมโยงกับสิ่งเหล่านี้ได้โดยไม่ยากเนื่องจากพื้นฐานของกลุ่มแฟนด้อมก็ถือกำเนิดมาจากการไม่เป็นที่ยอมรับจากสังคมโดยรวม การที่สมาชิกมีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันจึงง่ายต่อการขับเคลื่อนกิจกรรม กลุ่มแฟนด้อมมีการตัดสินใจที่เร็วและมีความสามัคคีในการผลักดันเรื่องต่างๆ ประกอบกับสมาชิกของกลุ่มเป็นผู้ที่เข้าถึงอินเตอร์เน็ตและมีความสามารถในการใช้สื่อโซเชียลมีเดีย จึงทำให้กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวทางการเมืองมีความน่าสนใจและสามารถเรียกความสนใจจากสังคมในวงกว้างได้ไม่ยาก และแม้ว่ากิจกรรมทางการเมืองจะไม่ใช่วัตถุประสงค์หลักของการเกิดของกลุ่มแฟนด้อมจึงทำให้กิจกรรมดังกล่าวเป็นเพียงกิจกรรมที่เกิดขึ้นเพียงชั่วคราว แต่การที่กลุ่มแฟนด้อมเข้ามามีส่วนร่วมทางการเมืองถือเป็นปรากฏการณ์หนึ่งที่สะท้อนเสียงและทัศนคติที่คนกลุ่มหนึ่งมีซึ่งสังคมส่วนใหญ่ไม่ควรเพิกเฉยหรือมองข้าม