กฎหมายสัญญาของประเทศไทย: ข้อเสนอสำหรับการปฎิรูปกฎหมายซื้อขายโดยการศึกษาเปรียบเทียบกับกฎหมายสัญญาของประเทศญี่ปุ่น และ CISG
Main Article Content
บทคัดย่อ
ในปัจจุบัน ประเทศไทยไม่มีกฎหมายเฉพาะที่ใช้บังคับกับการซื้อขายสินค้าทางพาณิชย์ในประเทศ (Domestic Commercial Sales) และการซื้อขายสินค้าระหว่างประเทศ (International Sales) ส่งผลให้เกิดข้อขัดข้องในทางกฎหมายหลายประการ บทบัญญัติในเรื่องซื้อขายที่ปรากฏอยู่ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทยเป็นกฎหมายเพียงชุดเดียวที่ใช้บังคับมาโดยตลอด ไม่ว่าสำหรับการซื้อขายประเภทใด ทั้ง ๆ ที่การซื้อขายแต่ละประเภทมีลักษณะแตกต่างกัน โดยที่ประเทศไทยและประเทศญี่ปุ่นมีความใกล้ชิดและคล้ายคลึงกันในด้านการพัฒนาระบบกฎหมายหลายประการ อาทิ การรับเอาอิทธิพลของระบบกฎหมายภาคพื้นยุโรป (Civil Law System) มาพัฒนาเป็นระบบกฎหมายของตนและการที่ประเทศไทยรับเอาประมวลกฎหมายแพ่งญี่ปุ่น ฉบับปี ค.ศ. ๑๙๐๕ มาเป็นแม่แบบหนึ่งในการร่างประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทยในอดีต ดังนั้น การแก้ไขเปลี่ยนแปลงใด ๆ ที่มีนัยสำคัญต่อประมวลกฎหมายแพ่งญี่ปุ่น ย่อมมีความสำคัญต่อประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทยด้วยเช่นกัน
อนึ่ง ประเทศญี่ปุ่นมีความแตกต่างไปจากประเทศไทย กล่าวคือ ประเทศญี่ปุ่นได้เข้าเป็นภาคีสมาชิกของอนุสัญญาสหประชาชาติ ว่าด้วย สัญญาซื้อขายระหว่างประเทศ หรือที่รู้จักแพร่หลายในชื่อย่อภาษาอังกฤษว่า “CISG” หรือ “the 1980 Vienna Sales Convention” ที่ถูกออกแบบขึ้น เพื่อให้มีบทบัญญัติต่าง ๆ ที่เหมาะสมและสอดคล้องกับการซื้อขายสินค้าระหว่างประเทศโดยเฉพาะในปัจจุบันถือได้ว่า CISG เป็นกฎหมายระหว่างประเทศฉบับหนึ่งที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย เนื่องจากมีประเทศต่าง ๆ เข้าร่วมเป็นภาคีสมาชิกเรื่อยมาและเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง นับจนถึงขณะนี้ รวม ๙๔ ประเทศทั่วโลก
หลังจากที่ไม่เคยได้รับการแก้ไขครั้งใหญ่ใด ๆ มาก่อนในรอบ ๑๒๐ ปีที่ผ่านมา ประมวลกฎหมายแพ่งญี่ปุ่นเพิ่งได้รับการแก้ไขครั้งใหญ่และมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ ๑ เมษายน ๒๕๖๓ ที่ผ่านมา บทความวิจัยฉบับนี้จึงมีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษา (๑) ความสำคัญของประมวลกฎหมายแพ่งญี่ปุ่น ในส่วนที่ถูกแก้ไขเพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนากฎหมายสัญญาของไทยในประเด็นซื้อขาย (๒) ความสำคัญของ CISG เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนากฎหมายซื้อขายของไทย (๓) ความสำคัญในการพัฒนากฎหมายสัญญาของไทยในประเด็นซื้อขาย โดยใช้ประมวลกฎหมายแพ่งญี่ปุ่นในส่วนที่ถูกแก้ไขและ CISG เป็นแนวทาง อย่างไรก็ตามบทความวิจัยฉบับนี้ศึกษาเฉพาะบางประเด็นที่ประมวลกฎหมายแพ่งญี่ปุ่นถูกแก้ไขเท่านั้น
ผู้เขียนหวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความวิจัยฉบับนี้จะเป็นข้อมูลที่มีความสำคัญในการพัฒนากฎหมายซื้อขายของไทย เนื่องจาก มีการหยิบยกประมวลกฎหมายแพ่งญี่ปุ่นในส่วนที่ถูกแก้ไขและ CISG ขึ้นมาเป็นแนวทาง และเสนอให้มีการพัฒนากฎหมายซื้อขายไทย ด้วยวิธีการที่พิจารณาแล้วว่าเหมาะสม กล่าวคือ (๑) แยกการซื้อขายทางพาณิชย์และการซื้อขายทางแพ่งออกจากกัน (๒) การตรากฎหมายใหม่ที่ใช้บังคับเฉพาะกับการซื้อขายทางพาณิชย์ในประเทศ (๓) การเข้าเป็นภาคีสมาชิกของ CISG และออกกฎหมายอนุวัติการเพื่อให้มีกฎหมายฉบับใหม่ที่ใช้บังคับกับการซื้อขาย สินค้าระหว่างประเทศโดยเฉพาะ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Abe, M., & Nottage, L. (2014). Japanese Law. In J. M. Smits (Ed.), Elgar Encyclopedia of Comparative Law, Second Edition ( pp 462-479). Edward Elgar Publishing Limited.
Alper, G. (2022, May 5). CISG: Table of Contracting States. Institute of International Commercial Law. https://iicl.law.pace.edu/cisg/page/cisg-table-contracting-states
Boonchalermvipas, S. (1997, November 6-7). Development of Legal Systems in Asia: Experiences of Japan and Thailand. In Chomchai, P. (Ed.), Proceedings of the International Symposium on the Development of Legal Systems in Asia: Experiences of Japan and Thailand, Bangkok, Thailand. Khyshu University & Thammasat University.
Chomchai, P. (Ed.). (1997, November 6-7). The History of Thai Legal System. In Proceedings of the International Symposium on the Development of Legal Systems in Asia: Experiences of Japan and Thailand, Bangkok, Thailand. Khyshu University & Thammasat University.
Ishikawa, H. (2013). Codification, Decodification, and Recodification of the Japanese Civil Code. In Ius Gentium: Comparative Perspectives on Law and Justice (IUSGENT ed., Vol. 32, pp. 267–285). Springer Publishing. https://doi.org/10.1007/978-94-007-7942-6_12
Isogawa, N. (1997, November 6-7). The Japanese Civil Code in the World of Legal Systems: Toward a Comparative Study on the Asian Civil Law. In Chomchai, P. (Ed.), Proceedings of the International Symposium on the Development of Legal Systems in Asia: Experiences of Japan and Thailand, Bangkok, Thailand. Khyshu University & Thammasat University.
Kraivixien, T. (1963). Thai Legal History. Women Lawyers Journal, 49(3), 6–24.
Mukai, K. & Toshitani, N. (1967). The Progress and Problems of Compiling the Civil Code in the Early Meiji Era. In Law in Japan: an Annual 1, 25-59.
Nottage, L. (2019). Comparative Law in and for Japan. In Reimann, M. & Zimmerman, R. (Eds.), The Oxford Handbook of Comparative Law (2nd ed.). Oxford University Press.
Otori, T. (1971). Shokanshuho [Commercial Customary Law]. In Commercial Law (General Provisions and Commercial Transactions) [Seminar].
Ruangvichathorn, J. (1996). English and Thai Approaches to Some Typical Remedy Clauses in International Sales Contracts Compared. University of Exeter.
Ruangvichathorn, J. (1996). The Japanese Civil Code: The forerunner of Thai Civil and Commercial Code. Sripatum University Press.
Ruangvichathorn, J. (2020). The Harmonisation of ASEAN Sales Law: A Comparative Study with Thai Sales Law and CISG. Thammasat Law Journal, 49(1), 131–147. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/tulawjournal/article/download/225358/163933/
Sawaeng Bunchaloemwipat. (2009). The History of Thai Legal System ( 9th ed.). Winyuchon Publication House.
Schwenzer, I., Fountoulakis, C., & Dimsey, M. (2012). International Sales Law: A Guide to the CISG. Hart Publishing.
Schwenzer, I., & Hachem, P. (2009). The CISG - Successes and Pitfalls. American Journal of Comparative Law, 57(2).
Sono, H., Nottage, L., Saigusa, K., & Pardieck, A. (2019). Contract Law in Japan. Kluwer Law International.
Taylor, V. L. (1993). Continuing Transactions and Persistent Myths: Contracts in Contemporary Japan. Melbourne University Law Review, 19(2), 352–398. http://classic.austlii.edu.au/au/journals/MelbULawRw/1993/17.pdf
Zimmermann, R. (2010). Comparative Foundations of a European Law of Set-Off and Prescription. Cambridge University Press. https://assets.cambridge.org/97805218/14614/copyright/9780521814614_copyright.pdf