การศึกษาการรู้จักสัญลักษณ์ล้านนาของเยาวชนในจังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการรู้จักสัญลักษณ์ล้านนาของเยาวชนในจังหวัดเชียงราย โดยยึดข้อมูลสัญลักษณ์ล้านนามาจากหนังสือ “คติความเชื่อพื้นบ้านล้านนา” มีการวิเคราะห์และคัดเลือกสัญลักษณ์ที่จะนำมาทำการศึกษาร่วมกับกลุ่มคนสูงวัย เป็นจำนวน 20 สัญลักษณ์ล้านนา โดยนำทฤษฎีสัญลักษณ์ของเพียร์ซ (Peirce’s sign theory) มาใช้ในการวิเคราะห์ กลุ่มเป้าหมายคือ เยาวชนที่มีอายุระหว่าง 15-25 ปี ซึ่งเป็นคนมีถิ่นฐานอยู่ในจังหวัดเชียงรายจำนวน 100 คน แบบสอบถามที่นำมาใช้นั้น แบ่งออกเป็น 3 ส่วนหลักๆ คือ ข้อมูลทั่วไป การรู้จักสัญลักษณ์ล้านนา และข้อมูลเพิ่มเติมอื่นๆ การศึกษาพบว่าทฤษฎีสัญลักษณ์ของเพียร์ซสามารถนำมาใช้กับสัญลักษณ์ล้านนาได้ และพบว่ามีสัญลักษณ์เพียง 6 ชนิดเท่านั้นที่เยาวชนรู้จักคือ จั๊กกิ้ม เกิบ นกเค้าผีกะ ขวัญ ส้มป่อย และผีเอาเด็กซ่อน ในทางตรงกันข้ามมีสัญลักษณ์ล้านนา 14 ชนิดที่เยาวชนไม่รู้จักคือ แมว แกว่งข้าว ขั้นบันได ครก กาแล จั๊กไคร ฟักหม่น กล้วยแฝด ตากผ้า กินบกจกลง การกวาด ต๊กโต เขม่น และหอยจูบ ในจำนวนนี้มีผู้หญิงเป็นกลุ่มที่รู้จักสัญลักษณ์ล้านนามากที่สุด