องค์ประกอบและตัวบ่งชี้จิตวิญญาณความเป็นครู สังกัดสำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาในจังหวัดภาคเหนือตอนบน
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาองค์ประกอบและตัวบ่งชี้พร้อมทั้งยืนยันความเที่ยงตรงตาม
สภาพจริงของจิตวิญญาณความเป็นครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ในจังหวัดภาคเหนือ
ตอนบน กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้บริหารและครู จำนวนทั้งสิ้น 840 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน และ
ได้นำข้อมูลมาวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ สกัดปัจจัย ด้วยวิธีวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก และหมุนแกน
แบบออโธโกนอล ด้วยวิธีแวริแมกซ์ ได้องค์ประกอบ 10 ด้าน 57 ตัวบ่งชี้ และตรวจสอบความเที่ยงตรงตาม
สภาพจริงกับกลุ่มที่ชัดแจ้ง (Known Group) ทำการทดสอบค่าที (t-test) อิงเกณฑ์การแปลความหมาย
ค่าเฉลี่ยระดับมาก (μ = 3.50) ด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป เพื่อยืนยันความเที่ยงตรงตามสภาพจริง
ผลการวิจัย พบว่า จิตวิญญาณความเป็นครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
ในจังหวัดภาคเหนือตอนบน มี 10 องค์ประกอบ 57 ตัวบ่งชี้ อธิบายความแปรปรวนได้ร้อยละ 66.14 ได้แก่
1) ด้านการพัฒนาตนเอง มี 10 ตัวบ่งชี้ 2) ด้านความมีเหตุผลในการปฏิบัติงาน มี 9 ตัวบ่งชี้ 3) ด้านความคิด
ริเริ่ม สร้างสรรค์ มี 8 ตัวบ่งชี้ 4) ด้านการปฏิบัติตามจรรยาบรรณวิชาชีพ มี 6 ตัวบ่งชี้ 5) ด้านความ
วิริยะ อุตสาหะ มี 5 ตัวบ่งชี้ 6) ด้านความมีเมตตา กรุณา มี 4 ตัวบ่งชี้ 7) ด้านความซื่อสัตย์ต่อวิชาชีพ
มี 5 ตัวบ่งชี้ 8) ด้านความดี มี 4 ตัวบ่งชี้ 9) ด้านความรัก ศรัทธาในวิชาชีพ มี 3 ตัวบ่งชี้ และ 10) ด้านการ
ปฏิบัติการสอน มี 3 ตัวบ่งชี้ จากการนำตัวบ่งชี้ไปทดสอบกับกลุ่มที่ชัดแจ้ง ปรากฏว่ามีนัยสำคัญทางสถิติ
ทุกตัวบ่งชี้ ซึ่งสามารถยืนยันได้ว่าตัวบ่งชี้ทั้ง 57 ตัวบ่งชี้ มีความเที่ยงตรงตามสภาพจริง
References
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พุทธศักราช 2493-2548. เล่ม 1-8. กรุงเทพฯ: เกรย์ แมทเทอร์ จำกัด.
มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์. (2549). “ธุรกิจบัณฑิตโพล” สำรวจคนกรุงโทษการศึกษาตกต่ำ เพราะ
รัฐบาล. [ออนไลน์] http://www.matiehon.co.th/matichon สืบค้นเมื่อ 15 พฤศจิกายน 2549.
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต. (2551). คนไทยเชื่อมั่นครูในปีนี้มากกว่าปีก่อน. [ออนไลน์] http://
dusitpoll.dusit.ac.th/2551/2551_001.html. สืบค้นเมื่อ 23 สิงหาคม 2551.
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต. (2554). ความเชื่อมั่น “ครูไทย” ปี 2553 ที่ผ่านมา. [ออนไลน์] http://
dusitpoll.dusit.ac.th/polldata/2554/2554_008.html. สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2554.
ยนต์ ชุ่มจิต. (2550). ความเป็นครู. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: โอ เอส พริ้นติ้ง เฮ้าส์.
วิจิตร ศรีสอ้าน. (2550). นโยบายและทิศทางการผลิตและพัฒนาครูภายใต้การดำเนินการของรัฐบาล
ปัจจุบัน. [ออนไลน์]. ได้จาก http://www.moe.ac.th/websm/news_apro7/news_aps163.html
สืบค้นเมื่อ 20 มิถุนายน 2551.
วิภาวี เวทวงศ์. (2545). การวิเคราะห์องค์ประกอบคุณลักษณะครูดีเด่นสายงานการสอนระดับการ
ศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (เทคโนโลยีวิจัยการศึกษา). ชลบุรี:
บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยบูรพา.
สุชาดา กรเพชรปาณี. (2548). คุณลักษณะที่สำคัญของครูดีเด่น: คุณธรรมและความรู้. วารสารวิจัยและ
วัดผลการศึกษา ปีที่ 3 ฉบับที่ 1 มีนาคม 2548. 196-211.
สุมน อมรวิวัฒน์. (2553). คุณค่าของความเป็นครูในสังคมปัจจุบัน. จากการประชุมผู้บริหารสถาบัน
ราชภัฏผลิตครู เมื่อ พ.ศ.2534 ครั้งที่ 4 ที่คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. [ออนไลน์].
ได้จาก http://board.dserver.org/s/satitchula/00000065.html สืบค้นเมื่อ 20 กรกฎาคม 2553.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2549). โพล สกศ. สำรวจมุมมองการศึกษาวันนี้ ต้องการครูที่รับฟัง
ความคิดเห็นของเด็ก. [ออนไลน์]. http://matiehon.co.th/matiehon/matiehondetail.php?
S_tag= 01edu01130549&day=2006/05/13 สืบค้นเมื่อ 22 สิงหาคม 2551.
______. (2550). “มองครู ผ่าน ความเชื่อมั่นของประชาชน” [ออนไลน์]. http://www.thaiedresearch.
org.thaied_news/indexl.php?id=33719 สืบค้นเมื่อ 23 กันยายน 2551.
______. (2553). คู่มือครู พระราโชวาทในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
พระราชทานแก่บัณฑิตวิทยาลัยครูทั่วประเทศ พุทธศักราช 2526. กรุงเทพฯ: เอส เอ็ม
เซอร์คิทเพรส.
______. (2554). นโยบายและยุทธศาสตร์การขับเคลื่อนการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สองด้าน
การพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษา. กรุงเทพฯ: ห้างหุ้นส่วนจำกัด วี.ที.ซี. คอมมิวเคชัน.
เสริมศักดิ์ วิศาลาภรณ์. (2549). [ออนไลน์] ได้จาก http://221.128.79.198/~kunkroo/modules.php?
name=new&Life=articles& sid=1165 สืบค้นเมื่อ 20 พฤษภาคม 2551.
เสริมศักดิ์ วิศาลาภรณ์. (2555). ความเที่ยงตรงตามเนื้อหา. เอกสารประกอบการสอนปีการศึกษา 2555.
คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล.
Johnson, Bruke. and Christensen, Larry. (2006). Education Research: Quantitative, Qualitative,
and Mixed Approaches. 2nd ed. Boston: Pearson.Hall.
Polit, Dennise F. and Beck, Cheryl Tatano and Owen, Steven V. (2007, January). Is the CVI
an Acceptable Indicator of Content Validity Appraisal and Recommendations. Research
in Nursing & Health. 30: 459-467.