โคลงภาพยี่ปุ่น : บันทึกความสัมพันธ์ทางประวัติศาสตร์ระหว่างญี่ปุ่นกับสยามประเทศ

บทคัดย่อ

การศึกษาโคลงภาพยี่ปุ่น จากบันทึกเอกสารหลักฐานทางประวัติศาสตร์ช่วงสมัยอยุธยาถึงสมัยรัตนโกสินทร์ (รัชกาลที่ 5) เพื่อแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ทางประวัติศาสตร์ระหว่างญี่ปุ่นกับสยามประเทศ จากเอกสาร ได้แก่ ประชุมพงศาวดาร ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน และจดหมายเหตุ โดยนำโคลงภาพต่างภาษาของ กรมขุนเดชอดิศร หรือสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาเดชาดิศร ทรงนิพนธ์ “โคลงภาพยี่ปุ่น” มาเป็นข้อสังเกตในการวิเคราะห์ข้อมูล ผลการศึกษาพบว่า “โคลงภาพยี่ปุ่น” แสดงให้เห็นถึงลักษณะของชาวญี่ปุ่น ถิ่นที่อยู่ วิถีชีวิต การแต่งกาย สิ่งของเครื่องใช้ ความชำนาญในด้านงานช่างฝีมือ อันเป็นเอกลักษณ์ของชาวญี่ปุ่นในสยามประเทศ จากหลักฐานประชุมพงศาวดาร พบว่า ในสมัยอยุธยา เครื่องราชบรรณาการที่สยามประเทศให้กับฝรั่งเศส ส่วนหนึ่งเป็นของที่ทำขึ้นโดยช่างฝีมือชาวญี่ปุ่น มีความประณีตงดงาม ในสมัยรัชกาล ที่ 5 มีทหารอาสาชาวญี่ปุ่น อยู่ในการตั้งกองรับเสด็จฯ และในสมัยรัชกาลที่ 5 แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้น ระหว่างสยามประเทศกับญี่ปุ่น โดยมีการแลกเปลี่ยนสิ่งของเครื่องราชบรรณาการต่อกัน