ศึกษาข้อยกเว้นเพื่อกิจการสื่อมวลชนตามพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562: นักข่าวพลเมืองและ ผู้ใช้งานสื่อสังคมออนไลน์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ปัจจุบันนักข่าวพลเมืองตลอดจนผู้ใช้งานสื่อสังคมออนไลน์ต่างๆ ได้เข้ามามีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนประเด็นสังคมและส่งเสริมการมีส่วนร่วมในระบอบประชาธิปไตยเป็นอย่างมาก ในขณะเดียวกันสังคมไทยยังได้ตระหนักถึงความสำคัญของการคุ้มครองสิทธิส่วนบุคคลและข้อมูลส่วนบุคคลกันมากยิ่งขึ้น พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 จึงได้กำหนดหลักเกณฑ์และมาตรการต่างๆ เพื่อคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลโดยมาตรา 4(3) ได้ยกเว้นไม่บังคับใช้กับการใช้หรือการเปิดเผยข้อมูลเพื่อกิจการสื่อมวลชน อย่างไรก็ตามอาจเกิดความไม่แน่นอนในการปรับใช้ข้อยกเว้นดังกล่าว โดยเฉพาะกรณีปัญหาว่าข้อยกเว้นกิจการสื่อมวลชนตามมาตรา 4(3) สามารถปรับใช้กับนักข่าวพลเมืองและผู้ใช้งานสื่อสังคมออนไลน์ทั่วไปได้หรือไม่ บทความนี้จึงได้ทำการศึกษาความหมายและขอบเขตของกิจกรรมสื่อมวลชนที่สามารถปรับเข้าข้อยกเว้นกิจการสื่อมวลชนตามกฎหมายการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลแห่งสหภาพยุโรป (EU General Data Protection Regulation) เพื่อเป็นแนวทางให้แก่ประเทศไทย จากการศึกษาพบว่า ข้อยกเว้นกิจการสื่อมวลชนในสหภาพยุโรปได้ถูกตีความอย่างกว้างขวางและสามารถปรับใช้กับบุคคลธรรมดาที่ไม่ได้เป็นสื่อโดยอาชีพได้หากบุคคลดังกล่าวได้กระทำกิจการสื่อมวลชน อย่างไรก็ดีการตีความขอบเขตของกิจการสื่อมวลชนยังมีความไม่ชัดเจนบางประการ ในการนี้ผู้เขียนได้เสนอว่ากิจกรรมของบุคคลธรรมดาที่จะเข้าข้อยกเว้นกิจการสื่อมวลชนได้ต้องเข้าองค์ประกอบสำคัญสองประการ หนึ่ง เป็นกิจกรรมที่มีเจตนาและสามารถสื่อสารต่อสาธารณะได้ในวงกว้าง สอง เป็นกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะอย่างแท้จริงโดยต้องมีน้ำหนักมากกว่าความจำเป็นในการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล ทั้งนี้ ประเภทข้อความหรือข้อมูล คือ ตัวแปรสำคัญในการชั่งน้ำหนักระหว่างการคุ้มครองสิทธิส่วนบุคคลและเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น
Article Details
References
Barendt, Eric. “Privacy and Freedom of Speech.” In New Dimensions in Privacy Law: International and Comparative Perspectives, edited by Andrew T Kenyon and Megan Richardson, 8-20. Cambridge: Cambridge University Press, 2006.
Boonyarat Chokebandanchai. Journalism Law: Protection of Privacy Rights and Reputation. Phitsanulok: Naresuan University, 2015 [in Thai]
Fuster, Gonzalez, Gloria, The Emergence of Personal Data Protection as a Fundamental Right of the EU. Switzerland: Springer International Publishing, 2014.
Gavison, Ruth. “Privacy and the Limits of Law.” The Yale Law Journal 89, no. 3 (1980): 421-471.
Nagel, Thomas. “Concealment and Exposure.” Philosophy & Public Affairs 27, no. 1 (1998): 3-30.
Phillipson, Gavin. “Press Freedom, the Public Interest and Privacy.” In Comparative Defamation and Privacy Law, edited by Andrew T Kenyon, 136. Cambridge: Cambridge University Press, 2016.
Rowbottom, Jacob. Media Law. UK: Hart Publishing, 2018.
Voigt, Paul and Bussche, Von Dem, Axel, The EU General Data Protection Regulation (GDPR) A Practical Guide. Switzerland: Springer International Publishing, 2017.
Wall, Melissa. “Citizen Journalism: A retrospective on what we know, and agenda for what we don’t.” Digital Journalism 6, no 3 (2015): 797-813.
Wong, Benjamin. “The Journalism Exception in UK Data Protection Law.” Journal of Media Law 12, no.2 (2020): 216-236.
Wragg, Paul. “Protecting Private Information of Public Interest: Campbell’s Great Promise, Unfulfilled” Journal of Media Law 7, no. 2 (2015): 225-250.