ภาวะผู้นำแบบกัลยาณมิตรสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาเพื่อพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของครู

บทคัดย่อ

     ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษามีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพการจัดการเรียนการสอนของครูซึ่งส่งผลต่อการเรียนรู้ของนักเรียน ผู้บริหารสถานศึกษาจึงจำเป็นต้องใช้ภาวะผู้นำในการสร้างแรงบันดาลใจให้ครูได้พัฒนาการจัดการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพเพื่อการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพของนักเรียน ภาวะผู้นำที่ผู้บริหารสถานศึกษาควรนำมาใช้เพื่อพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของครู คือ ภาวะผู้นำแบบกัลยาณมิตรตามแบบอย่างพระพุทธเจ้า ซึ่งภาวะผู้นำดังกล่าวมีลักษณะที่สำคัญ ได้แก่ พระพุทธเจ้าทรงมีจุดมุ่งหมายการนำที่ชัดเจน คือ การนำมวลมนุษย์ให้พ้นจากความทุกข์ ด้วยการทำหน้าที่นำในลักษณะของกัลยาณมิตรโดยการเป็นผู้บอกทางให้มวลมนุษย์เดินไปสู่จุดหมาย คือ การพ้นทุกข์ด้วยตัวเอง พร้อมทั้งใช้พลังศรัทธาในการนำทั้งพลังศรัทธาที่พระพุทธเจ้ามีต่อมวลมนุษย์และพลังศรัทธาที่มวลมนุษย์มีต่อพระพุทธเจ้าและในฐานะกัลยาณมิตรพระพุทธเจ้าทรงช่วยให้มวลมนุษย์ได้เรียนรู้และฝึกฝนตนเองจนสามารถก้าวพ้นจากความทุกข์ ด้วยคุณธรรมที่อยู่ในตัวของพระพุทธเจ้า ๒ ประการ คือ สัปปุริสธรรมและกัลยาณมิตรธรรม หากผู้บริหารสถานศึกษาต้องการนำภาวะผู้นำแบบกัลยาณมิตรตามแบบอย่างพระพุทธเจ้ามาใช้เพื่อพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของครูก็จะต้องดำเนินตามแบบอย่างของพระพุทธเจ้าด้วยการพัฒนาตนเองให้มีคุณสมบัติของกัลยาณมิตรก่อนเป็นเบื้องต้น คือ การพัฒนาตนเองให้เป็นผู้นำด้านการเรียนการสอนที่มีความรู้และความเชี่ยวชาญด้านการเรียนการสอนอันเกิดจากการปฏิบัติจริงจนสามารถให้คำแนะนำ ช่วยเหลือ และเป็นแบบอย่างในการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของครูได้จริง ต่อจากนั้นจึงดำเนินการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของครูด้วยการใช้ภาวะผู้นำแบบกัลยาณมิตรตามแบบอย่างพระพุทธเจ้า คือ ต้องกำหนดจุดหมายในการนำที่ชัดเจนซึ่งในทีนี้คือการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของครู พร้อมบอกวิธีการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนซึ่งเป็นวิธีการที่ผู้บริหารสถานศึกษาเคยใช้อย่างได้ผลมาแล้ว ให้ครูได้ถือปฏิบัติโดยทั่วกัน และผู้บริหารสถานศึกษาใช้พลังศรัทธาในการนำทั้งพลังศรัทธาที่ผู้บริหารสถานศึกษามีต่อครูและพลังศรัทธาที่ครูมีต่อผู้บริหารสถานศึกษา อีกทั้งผู้บริหารสถานศึกษาจะต้องทำหน้าที่ของกัลยาณมิตร คือ การช่วยให้ครูได้เรียนรู้และพัฒนาการจัดการเรียนการสอนด้วยตัวของครูเองจนประสบความสำเร็จตามที่ผู้บริหารสถานศึกษาได้แนะแนวทางเอาไว้โดยอาศัยหลักธรรมที่มีอยู่ในตัวของผู้บริหารสถานศึกษา ๒ ประการ คือ สัปปุริสธรรมและกัลยาณมิตรธรรม