การพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมและเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ ชุมชนบางตะบูนและชุมชนบ้านแหลม อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานการณ์และการดำเนินงานของชุมชนบางตะบูนและชุมชนบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี ต่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ 2) พัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมและเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ และ 3) ประเมินรูปแบบการจัดกิจกรรมเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ โดยเป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ใช้เครื่องมือวิจัยแบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และแบบประเมินกิจกรรมและเส้นทางการท่องเที่ยว ในการเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง ผู้นำ ปราชญ์ ผู้นำชม มัคคุเทศก์ท้องถิ่น สมาชิกในเครือข่ายชุมชนท่องเที่ยว และชาวบ้านในชุมชน รวมทั้งสิ้น 20 ท่าน หรือจนข้อมูลอิ่มตัว ใช้การเลือกแบบเจาะจงและแบบลูกบอลหิมะ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุมากกว่า 40 ปีขึ้นไป การศึกษาสูงสุดอยู่ในระดับชั้นมัธยมศึกษา ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเป็นพนักงานหรือลูกจ้าง ปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อการตัดสินใจของนักท่องเที่ยว ได้แก่ สถานที่ท่องเที่ยว อาหารทะเลสด สะอาด ธรรมชาติ วิถีชีวิตและวัฒนธรรม มีกิจกรรมที่เป็นเอกลักษณ์ มีสิ่งอำนวยความสะดวกครบครัน มีการประชาสัมพันธ์อย่างต่อเนื่อง และมีการวางแผนการประชุมร่วมกับผู้นำชุมชนและท้องถิ่น การวิจัยในครั้งนี้ได้พัฒนาเส้นทางการท่องเที่ยว 2 เส้นทาง ได้แก่เส้นทางล่องเรือชมวาฬบูรด้า-ชมวิถีชีวิตชุมชนบางตะบูน-ชิมอาหารท้องถิ่น และเส้นทางตักบาตรริมน้ำ-กิจกรรมล่องเรือ-ชมวัดในชุมชน-กิจกรรมจากวัสดุธรรมชาติท้องถิ่น โดยการประเมินรูปแบบการจัดกิจกรรมพบว่า ด้านสิ่งดึงดูดใจ ชุมชนต่างมีทรัพยากรทางการท่องเที่ยวที่เป็นอัตลักษณ์ มีศูนย์การเรียนรู้ระบบนิเวศป่าชายเลน แต่ควรมีการแยกศูนย์การเรียนรู้กับโรงเรียน เพื่อไม่ให้เป็นการรบกวนซึ่งกัน ด้านกิจกรรมการท่องเที่ยว ในภาพรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด (ค่าเฉลี่ย= 4.65) ด้านสิ่งอำนวยความสะดวกในแหล่งท่องเที่ยว พบว่ามีความพร้อมครบครัน ด้านความสามารถในเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยว มีความหลากหลายในการเดินทาง ด้านที่พักในแหล่งท่องเที่ยว มีความหลากหลายด้านราคาและการบริการ และด้านการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยว ควรให้ความสำคัญในการประชาสัมพันธ์และการตลาดอย่างต่อเนื่อง โดยใช้สื่อประชาสัมพันธ์ที่หลากหลาย