การกำเนิดรัฐตามแนวคิดของพระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

               พุทธทัศนะว่าด้วยการกาเนิดรัฐเป็นบทความที่นาเสนอการกาเนิดรัฐตามแนวพุทธศาสนาโดยการศึกษาทบทวนเอกสารและตาราพระไตรปิฎกแล้วนามาสังเคราะห์เนื้อหาการกาเนิดรัฐ ซึ่งพบว่ามี 1) การกาเนิดรัฐในอัคคัญญสูตร เกิดจากปัญหาในสังคม จึงหาแนวทางการแก้ไขปัญหาร่วมกันโดยกาหนดเป้าหมายและวิธีการในการแก้ไขปัญหาก่อให้เกิดเป็นสัญญาประชาคมขึ้นภายในสังคม ทั้งนี้เป้าหมายและวิธีการแก้ไขปัญหานั้นขึ้นอยู่กับหลักคุณธรรมเป็นพื้นฐาน 2) การกาเนิดรัฐตามหลักปฏิจจสมุปบาทวิวัฒนาการของสังคมและการกาเนิดรัฐ เป็นปัจจัยที่เกี่ยวเนื่องของกิเลสภายในจิตใจของมนุษย์ คือกิเลสสร้างสังคมมนุษย์ซึ่งแต่ละคนมีปฏิกิริยาต่อสิ่งแวดล้อมแตกต่างกันออกไป ทำให้ชายหญิงมีความรู้สึกพอใจและไม่พอใจต่อกัน มีความต้องการเพื่อตอบสนองกัน ปรารถนาในความเป็นเจ้าของกันและกัน จึงมีการกาเนิดครอบครัว กาเนิดครือญาติขึ้น มีความเคารพกันตามลาดับอาวุโส 3) การกาเนิดรัฐตามแนวคิดในมหาโควินทสูตรรัฐนั้นพัฒนาไปจากรูปแบบของครอบครัวแล้วค่อยๆ เจริญขึ้นมีการสร้างบ้านเรือนมากขึ้นมีการเริ่มสะสมอาหารและทรัพย์สมบัติมีการออกกฎเกณฑ์ กติกา ที่เป็นลักษณะสัญญาประชาคม ที่ใช้ควบคุมสังคม มีความจาเป็นที่จะมีหัวหน้ามาคุ้มครองรักษากฎเกณฑ์ กติกา รักษาความสงบสุขแก่สมาชิกในสังคม ตลอดจนรักษาทรัพย์สินก็เกิดขึ้นตามมาและเริ่มมีการถือกรรมสิทธิ์ในที่ดินเกิดขึ้นกษัตริย์พระองค์หนึ่งๆ ก็จะทรงครอบครองอาณาจักรที่มีอาณาเขตแน่นอนรัฐที่สมบูรณ์แบบก็เกิดขึ้นแต่บัดนั้น