กิจกรรมการจัดการเรียนรู้โดยใช้เทคนิคสตอรีไลน์ ตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษา เพื่อเสริมสร้างการรู้เท่าทันดิจิทัล เรื่องการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนมัธยมประชานิเวศน์ กรุงเทพมหานคร ปีการศึกษา 2562

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากิจกรรมการจัดการเรียนรู้โดยใช้เทคนิคสตอรีไลน์ ตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษา เพื่อเสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อดิจิทัล เรื่องการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนมัธยมประชานิเวศน์ กรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ทั้งหมด 1 ห้องเรียน จำนวน 26 คน โดยใช้วิธีการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แผนกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ 2) แบบสะท้อนการเรียนรู้ของนักเรียนแบบรายบุคคล 3) แบบสะท้อนการเรียนรู้ของนักเรียนแบบรายกลุ่ม 4) แบบสังเกตพฤติกรรมผู้เรียน และ 5) แบบทดสอบความรู้ ผลวิจัยพบว่า

1) ความรู้ความเข้าใจการรู้เท่าทันดิจิทัล เรื่อง การกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ หลังกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 16.75 ซึ่งผ่านเกณฑ์สมมติฐานที่กำหนดไว้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

2) พฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรม เรื่องการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ของกลุ่ม เมื่อพิสูจน์สมมติฐานการวิจัยที่ตั้งไว้ พบว่า ในทุกกิจกรรมมีคะแนนสูงกว่าเกณฑ์สมมติฐานที่กำหนดไว้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติทางสถิติที่ระดับ .05 ยกเว้นกิจกรรมที่ 2 (เท่าทันความจริง) ที่มีคะแนนต่ำกว่าเกณฑ์สมมติฐานที่กำหนดไว้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

3) จากการวิเคราะห์แบบสะท้อนการเรียนรู้ พบว่า นักเรียนเข้าใจถึงผลกระทบในการใช้สื่อสังคมออนไลน์ รู้จักตรวจสอบความน่าเชื่อถือ วิเคราะห์และไม่ตัดสินข้อมูลอย่างไม่มีเหตุผล และมีทัศนคติเกี่ยวกับการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ว่าไม่ใช่การกระทำ
ที่ถูกต้อง มองว่าไม่ควรกระทำตนเข้าข่ายลักษณะของการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ ทั้งการระวังการพูด การตัดสินผู้อื่นอย่างเป็นกลางและไม่มีอคติ หรือเพียงความคิดและมุมมองของตนเองเท่านั้น