การวิเคราะห์องค์ความรู้วัดและวิหารล้านนาในเขตอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์องค์ความรู้วัดและวิหารล้านนาในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบวิเคราะห์เนื้อหา แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง และแบบการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม ผู้วิจัยได้ศึกษารวบรวมข้อมูลและความรู้จากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ประชากรที่ใช้ในการวิจัย คือ วัดในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ โดยคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างใช้วิธีเลือกแบบเจาะจง จํานวน 24 วัด (วิหารล้านนา 24 หลัง)
ผลการวิจัยพบว่า 1) การวิเคราะห์องค์ความรู้วัดในเขตอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ได้ข้อมูลเชิงลึกที่เกี่ยวข้อง แบ่งออกเป็น 4 ประเด็น ได้แก่ แนวคิดการสร้างวัด แผนผังรูปแบบวัด ประวัติความเป็นมาและการสร้างบูรณะ และสภาพปัจจุบันและการใช้ประโยชน์พื้นที่ภายในวัด และ 2) การวิเคราะห์องค์ความรู้วิหารล้านนาในวัดเขตอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ได้ข้อมูลเชิงลึกที่เกี่ยวข้อง แบ่งออกเป็น 7 ประเด็น ได้แก่ ประเภทวิหาร รูปทรงวิหาร วัสดุที่ใช้และเทคนิคการสร้าง สกุลช่างและฝีมือช่าง การกำหนดอายุสมัยและแบบศิลปะของวิหาร รูปแบบทางสถาปัตยกรรม และและลักษณะทางศิลปกรรมวิหารและการประดับตกแต่ง ซึ่งผลการวิจัยในครั้งนี้ทําให้ได้องค์ประกอบเมทาดาทาที่มาจากการวิเคราะห์องค์ความรู้วัดและวิหารล้านนาในเขตอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ จะสามารถนำไปพัฒนาต่อยอดให้เกิดการพัฒนาเป็นเค้าร่างเมดาทาดาที่สมบูรณ์ได้ต่อไปในอนาคต
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Journal of Information and Learning ดำเนินการโดยสำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายลิขสิทธิ์ โดยเจ้าของลิขสิทธิ์จะมีสิทธิในการทำซ้ำ ดัดแปลง และเผยแพร่งานบทความ ทั้งรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ การทำฉบับสำเนา การแปล และการผลิตซ้ำในรูปแบบต่างๆ ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียนและสำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี วารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์ในการพิจารณาตีพิมพ์ตามความเหมาะสม รวมทั้งการตรวจทานแก้ไข การปรับข้อความ หรือขัดเกลาภาษาให้ถูกต้องตามเกณฑ์ที่กำหนด สำหรับผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้เขียน
References
Anantasirirat, W. (Comp.) (2021). Phra ʻārām lūang lēm nưng [Phra aram luang, volume 1] (2nd ed.). Department of Religious Affairs, Ministry of Cuture. http://www.stabundamrong.go.th/web/noticeable/n204.pdf
Boonyasurat, W. (1999). The study buddhist shrine with connecting Prasada in Northern Thailand. Faculty of Fine Arts, Chiang Mai University. https://cmudc.library.cmu.ac.th/frontend/Info/item/dc:31661
Boonyasurat, W. (2022). Sāt sin čhit win yān wihān lānnā [Science, art, spirituality, Lanna Viharn]. Mueang Boran.
Department of Religious Affairs, Thailand. (1990). Pra wat wat thūa rāt ʻā nā čhak lem kao [History of temples throughout the Kingdom, volume 9]. Religious Affairs. https://cmi.onab.go.th/th/ebook/category/detail/id/1/iid/119
Dumrikul, S. (1996). Ngān sinlapakam lāi kham pradap ʻākhān thāng sātsanā lān nā nai rawāng Phutthasatawat thī yīsip-yīsiphā: rāingān wičhai [Gold leaf lacquer decorations for religious buildings in Lanna between 20th-24th century B.E.]. Faculty of Fine Arts, Chiang Mai University.
Eakjan, D., Kotsupho, P., Tasonthi, S., Panyacheen, P., & Pin-Kaew, J. (2022). The critical of buddhist art in Lanna. Journal of Buddhist Studies, 13(1), 209-221. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JBS/article/view/257210
Fine Arts Department, Thailand. (1999). Watthana tham phatthanā kān thāng pra wat sāt ʻēk lux læ phūm pan yāčhang Wat Chīang Mai [Culture, historical development identity and wisdom of Chiang Mai province]. Gathering documents and records Committee.
Inthajak, T. (2002). Studying of Lanna Viharas in Chiangmai school for designing a Vihara Atlok-Mo-Li temple [Master’s thesis, Chulalongkorn University]. CUIR. http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/5452
Jongjitngam, S. (2021). Buddhist Monasteries in Buddha’s period. Panidhăna Journal, 17(1), 1-24. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/panidhana/article/view/250167
Khotsupho, P. (2017). Phra phut sātsanā nai ʻānā chark Lānnā [Buddhism in the Lanna Kingdom]. Department of Philosophy and Religion, Faculty of Humanities, Chiang Mai university.
KomChadLuek Online. (2014, May 30). Wat sǣn mư̄ang mā lūang phon ngān hǣng kān phatthanā khō̜ng khrū bā ʻǣ [Wat Saen Mueang Ma luang, works of development of 'Kruba Ae']. https://www.komchadluek.net/amulet/185595
Laohom, P. (1994). Sathān phāp kān sưksā čhit kam fā phanang Chīang Mai [The status of mural painting educational, Chiang Mai]. Mueang Boran Journal, 21(1-4), 217-236. https://lannaartsdatabase.finearts.cmu.ac.th/blog/026.pdf
Laoratanurak, W., & Srisuwan, C. (2018). Art and cultural knowledge management for communal benefits. National Research Council of Thailand (NRCT). http://164.115.28.46/thaiexen/file_upload/submitter/file_doc/038d244de741e82067b005537940d290.pdf
Malai, U. (1997). The study of Lanna Vihara in the period of Chao Chet Thon (1774-1899 A.D) in Chaing Mai, Lampang and Lumphun. [Master’s thesis, Silpakorn University]. SURE. https://sure.su.ac.th/xmlui/bitstream/handle/123456789/2737/Fulltext.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Nakhonphanom, S. N., Kotprathum, J., Phaethong, B., Nakkānrīan, S., & Charuthiranat, A. (Eds.) (2018). Sāson sathān samkhan khū phǣn din [Important religious places in the country]. Department of Religious Affairs, Ministry of Culture.
Ongsakul, S. (2016). Sēnthāng čhakkrayān sū lǣng rīanrū thāng prawattisāt Chīang Mai: lem thī sām wat nai nakhō̜n Chīang Mai [Bicycle trails to study Chiang Mai city historical sources: volume 3 Wat (temples) in the city of Chiang Mai]. Pinkanakorn Development Agency (Public Organization).
Ounjaijin, K. (Com.). (2010). Kān samrūat rūap rūam khō̜mūn sưksā wat rāng mư̄ang Chīang Mai [A survey to collect data to study abandoned temples in Chiang Mai]. Ekaporn Phaisan.
Peungphut, T., & Chaiyaporn, P. (2022). Design concept and planning style of Vihara, Wat Phradhatu Sri Chomtong, Chiang Mai. Sarasatr, 5(1), 191-204. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/sarasatr/article/view/257617
Phrakhruphiphitcharutham, Sunthorn Sukhsaptaweephol, & Charoen Maneejuk. (2021). Integrative buddhist wisdom: Knowledge, practices and social values enhancement in ASEAN. The Journal of Research and Academics, 4(3), 11-22. https://doi.org/10.14456/jra.2021.64
Phrakrutheerasutapoj (Sa-nga Chaiwong), & Harukhamja, P. (2017). The study of buddhist architecture and cultural landscape temple Mueang Chiang Mai. Mahachulalongkornrajavidyalaya University, Chiangmai Campus. MCU IR. http://mcuir.mcu.ac.th:8080/jspui/handle/123456789/391
Phrakrutheerasutapoj (Sa-nga Chaiwong), & Harukhamja, P. (2020). Buddhist architecture and cultural landscape temple Mueang Chiang Mai. Journal of Buddhist Studies, 11(2), 287-310. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JBS/article/view/242888
Phra Nutthaphong Siribhaddacārī (Wong in), & Makaew, L. (2022). The value of mural paintings of Lai Kham Vihara, Wat Phra Singh Varamahavihara. Journal of Buddhist Studies, 13(1), 16-30. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JBS/article/view/253260
Phrapalad Arthid Iddhijoto (Konkaew). (2019). A study of astrology belife of Lanna buddhists [Master’s thesis, Mahachulalongkornrajavidyalaya University]. https://e-thesis.mcu.ac.th/storage/zNtN99d32coyZZboL3ckfRUw1ePHpUCrZO5sy6qu.pdf
Phrathepwetee (Prayut Payutto). (1993). Photčhanānukrom phut sā chabap pramūan sap [Dictionary of Buddhism] (7th ed.). Mahachulalongkorn rajavidyalaya University.
Puchitchawakorn, P. (2014). Ubosoth-Vihara of Lan Chang architecture: Styles, characteristics, developments and transformations. NAJUA, 11, 274-305. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/NAJUA/article/view/27553
Ruenkhum, T., Ciradhammo, T. P., & Peuchthonglang, P. (2021). Suan Dok temple: various monastery and important antiques for buddhist tourism in Chiang Mai. Journal of Philosophy and Religion, Khon Kaen University, 6(1), 54-81. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jprkku/article/view/249880
Rujirojwarangkul, C. (2015). Klum Wat Pā Chœ̄ng Dō̜i Suthep: Ngān Sinlapakam læ Botbāt Thāng Sangkhom khō̜ng Mư̄ang Chīangmai Nai Samai Rāt Wong Mang Rāi [Wat Pa Choeng Doi Suthep Group: Fine arts and social roles of Chiang Mai during the Mangrai dynasty] [Master’s thesis, Silpakorn University]. SURE. https://sure.su.ac.th/xmlui/handle/123456789/14725
The 7th Regional Office Fine Arts, Chiang Mai. (2018). Mư̄ang Chiang Mai: Rāingān čhattham bǣpčhamlō̜ng sām miti phư̄a kānʻanurak læ phatthana rā phư̄nthī Kamphǣng Mueang-Čhǣng Mư̄ang Chīang Mai læ bōrānnasathān phāinai mư̄ang [Chiang Mai city: Three-dimensional modeling report for the conservation and development of the city wall Jang Mueang Chiang Mai area and historic sites within the city]. Fine Arts Department. https://www.finearts.go.th/fad7/view/21705
The 7th Regional Office Fine Arts. Chiang Mai. (2019). Wat yāngokwong: wat rāng nai thāmklāng krasǣ kān plīanplǣng khō̜ng mư̄ang Chīang Mai [Wat Yang Kuang: An abandoned temple in the midst of the changing trend of Chiang Mai]. Fine Arts Department. https://www.finearts.go.th/fad7/view/10301
Sodabunlu, T. (2003). The design of Chiang Mai city in Lanna culture [Master’s thesis, Silpakorn University]. SURE. https://sure.su.ac.th/xmlui/handle/123456789/2762
Sukanthasirikul, C., Chanreang, T., & Inthanon, V. (2022). An analytical study of the cosmological concept as found in the layout of Lan Na temples. Journal of Buddhist Studies, 13(1), 31-47. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JBS/article/view/254123
Thitavisiddho, P., Phrakrusiribohpituk, Yuniram, P., & Punnadharo, P. (2017). The development of tourist and tourism management potential of buddhist with public consciousness in Chiang Mai. Dhammathas Academic Journal, 17(3), 25-37. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/dhammathas/article/view/101319
Tunsuwat, P. (2014). Wat in Chiang Mai as appeared in historical maps [Master’s thesis, Chulalongkorn University]. CUIR. http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/44594
Wicharamaethi, P. (2007). Prawat læ tamnān Wat Būak Khrok Lūang [History and legend of Wat Buak Khrok Luang]. Wat Buak KrokLuang.
Wikipedia. (2022, December 3). Wat Sǣn Mư̄ang Mā Lūang [Wat Saen Mueang Ma Luang]. https://th.wikipedia.org/wiki/วัดแสนเมืองมาหลวง