หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม ในฐานะแหล่งเรียนรู้ที่สนับสนุนการเป็นเมืองแห่งการเรียนรู้

Main Article Content

พิมพิกา วะสาร

บทคัดย่อ

นครพนมมีเป้าหมายในการพัฒนาจังหวัดนครพนม ๒๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๖ – ๒๕๘๕) ได้กำหนดแผนการดำเนินงานด้านสังคมที่จะพัฒนานครพนมให้เป็นเมืองแห่งการเรียนรู้ และเป็นหนึ่งในพื้นที่เป้าหมายการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเชิงพื้นที่ เพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา แก้ไขปัญหาเด็กและเยาวชนที่หลุดออกจากนอกระบบการศึกษาให้กลายเป็นศูนย์ หรือ Thailand Zero Dropout โดยมีเป้าหมายพัฒนารูปแบบการค้นหาดูแลช่วยเหลือเด็กและเยาวชนนอกระบบระดับตำบล เพื่อสร้างการเรียนรู้ที่ยืดหยุ่นให้กลุ่มเป้าหมาย นำเด็กและเยาวชนเหล่านี้กลับเข้าสู่ระบบการศึกษาอีกครั้ง หนึ่งในปัจจัยจัดการศึกษาเชิงพื้นที่เพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา คือ ทรัพยากรที่ช่วยขับเคลื่อนการดำเนินการ ซึ่งแหล่งเรียนรู้เป็นทรัพยากรที่จำเป็นต่อการดำเนินการหอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ นครพนม เป็นหนึ่งในแหล่งเรียนรู้ของจังหวัดนครพนม และพื้นที่ใกล้เคียง บทความนี้จึงขอเสนอบทบาทของหอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ นครพนมที่ช่วยขับเคลื่อน และส่งเสริมให้นครพนมเป็นเมืองแห่งการเรียนรู้ได้ตลอดชีวิต

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กรมศิลปากร. หอสมุดแห่งชาติ เฉลิมพระเกียรติหอสมุดแห่งชาติ นครพนม. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘, จาก: https://www.finearts.go.th/main/view/8711-หอสมุดแห่งชาติ-เฉลิมพระเกียรติหอสมุดแห่งชาติ-นครพนม

กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา. กสศ. ระดมพลังเครือข่ายการจัดการศึกษาเชิงพื้นที่ ขับเคลื่อนโมเดลเมืองแห่งการเรียนรู้ ตอบโจทย์การศึกษายืดหยุ่น. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.eef.or.th/news-151024/

-------. ๒๕ จังหวัดเดินหน้า Thailand Zero Dropout เชื่อม ส่งต่อข้อมูลเด็กนอกระบบ-เด็กตกหล่นกลับเข้าสู่การศึกษายืดหยุ่นมีทางเลือก. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๒๘ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://flexiblelearning.eef.or.th/article-2349/

-------. Area – based Education (ABE). [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๒๘ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.eef.or.th/wp-content/uploads/2024/09/2.ชุดความรู้-ABE.pdf

ฉัตรชนก ชโลธร. จากห้องสมุดมีชีวิต สู่ต้นแบบพื้นที่ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตและความฝันทุกรูปแบบให้เข้าถึงคนทุกที่-ทุกวัย. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘, จาก: https://readthecloud.co/tk-park-library/

ทวารัฐ สูตะบุตร. คิดเห็นแชร์ : ยะลา เมืองแห่งการเรียนรู้. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.matichon.co.th/economy/news_4461831

ทัศนีย์ แซ่ลิ้ม. พัฒนาเมือง ด้วยห้องสมุดมีชีวิต ภูมิทัศน์การพัฒนาแนวใหม่ จากวิสัยทัศน์ผู้บริหารท้องถิ่น. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘, จาก: https://www.thekommon.co/pattanamung-livinglibrary/

นฤมล ทับปาน. TK Park พื้นที่ลดความเหลื่อมล้ำทางการเรียนรู้ ที่ชวนทุกคนมาอ่าน คิด และลงมือทำ: กิตติรัตน์ ปิติพานิช ผอ.สถาบันอุทยานการเรียนรู้. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘, จาก: https://thepotential.org/playground/tk-park/

นวพร เต็งประเสริฐ และชรัณ ลาภบริสุทธิ์. ห้องสมุด: หนึ่งในพื้นที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของเมือง. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘, จาก: https://theurbanis.com/public-realm/04/03/2022/6210

ยูเนสโก เผยรายชื่อ ๓ จังหวัดในไทย ขึ้นทะเบียนเป็นสมาชิกเมืองแห่งการเรียนรู้ระดับโลก. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘, จาก: https://www.thairath.co.th/lifestyle/life/2764921

โยษิตา แก้วบุญญากรษ์. บรรยากาศงาน “นครคราฟต์” พื้นที่เรียนรู้และสร้างสรรค์เพื่อเด็กและเยาวชน. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๖๘, จาก: https://thainews.prd.go.th/regionnews/news/view/1146432/?bid=1

วริศรา พงค์สุภา. การทำบันทึกข้อตกลงความเข้าใจ (MOU) การส่งเสริมการอ่านเชิงสร้างสรรค์ในพื้นที่จังหวัดนครพนม เพื่อพัฒนาคนไทยทุกคนในทุกช่วงวัยให้ “ฉลาดรู้ ฉลาดคิด ฉลาดทำ”. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.sesaonkp.go.th/archives/27228

สถาบันวิจัยเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา. ฉะเชิงเทรา: เมืองแห่งการเรียนรู้ศักยภาพของท้องถิ่นไทยในระดับสากล. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://research.eef.or.th/city-of-learning-thailand-at-the-international-level/

มูลนิธิสารานุกรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์. สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคอีสาน (เล่มที่ ๖). กรุงเทพฯ: มูลนิธิสาราณุกรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์, ๒๕๔๒.

สำนักงานจังหวัดนครพนม. แผนพัฒนาจังหวัดนครพนม (พ.ศ. ๒๕๖๖ - ๒๕๗๐) ฉบับทบทวนประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๙. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๒๘ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: http://www2.nakhonphanom.go.th/files/com_news_struct/2025-02_7b9b968999ef63c.pdf

สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน). OKMD ร่วมกับ นครเรืองแสง จัดกิจกรรมพัฒนาแผนที่ความรู้ “คนเคลื่อนเมือง” จังหวัดนครพนม ในธีมสุนทรียศาสตร์ x ศิลป์. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๒๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘, จาก: https://www.okmd.or.th/news/organization/5809/

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๓. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.nesdc.go.th/download/Plan13/Doc/Plan13_Final.pdf

สำนักหอสมุดแห่งชาติ. ๑๐๐ ปี หอสมุดแห่งชาติ. กรุงเทพฯ: สำนักหอสมุดแห่งชาติ, ๒๕๔๘.

-------. รายงานประจำปี ๒๕๖๓. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘, จาก: https://www.nlt.go.th/ebook/812-รายงานประจำปี-2563

สิตานัน อนันตรังสี. ห้องสมุดที่ไม่ใช่ “ห้องเงียบ” แต่คือพื้นที่สร้างนิเวศการเรียนรู้และการมีส่วนร่วมของพลเมือง. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: The Urbanis by UDDC: https://theurbanis.com/public-realm/15/02/2021/4125

หอสมุดแห่งชาติเปิดบริการ NLT Smart Library ห้องสมุดไร้หนังสือ สร้างโอกาสเข้าถึงข้อมูล-บริการภาครัฐ. สืบค้นเมื่อ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.prachachat.net/general/news-233767

อดิศักดิ์ กันทะเมืองลี้, พรรณปพร บุญแปง และนิรมล เสรีสกุล. กรุงเทพฯ สู่การเป็นมหานครแห่งการเรียนรู้. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: The urbanis by UDDC: https://theurbanis.com/insight/09/04/2021/4431

The Urbanis. เมืองแห่งการเรียนรู้คืออะไร เมื่อการเรียนรู้ > การศึกษา. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://theurbanis.com/public-realm/03/11/2020/3817

TK Park. เปลี่ยนทุกเมืองให้เป็นเมืองแห่งการเรียนรู้ สร้างระบบนิเวศการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้ทุกเมือง. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.tkpark.or.th/tha/articles_detail/1651231619312/เปลี่ยนทุกเมืองให้เป็นเมืองแห่งการเรียนรู้-สร้างระบบนิเวศการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้ทุกเมือง