การพัฒนาประเทศไทยให้เป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักท่องเที่ยวมุสลิมในกลุ่มประชาคมอาเซียน กรณีศึกษา: จังหวัดภูเก็ต

บทคัดย่อ

             การวิจัยเรื่องการพัฒนาประเทศไทยให้เป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักท่องเที่ยวมุสลิมในกลุ่มประชาคมอาเซียน กรณีศึกษา:จังหวัดภูเก็ต มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาความแตกต่างระหว่างความคาดหวังและการรับรู้ของนักท่องเที่ยวมุสลิม 2)เพื่อศึกษาพฤติกรรมก่อนการท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวมุสลิมในกลุ่มประชาคมอาเซียนที่มาท่องเที่ยวในประเทศไทย กรณีศึกษา: จังหวัดภูเก็ต 3) เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อความภักดีต่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ของนักท่องเที่ยวมุสลิม 4) เพื่อศึกษาความภักดีต่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์จำแนกตามลักษณะส่วนบุคคลของนักท่องเที่ยวชาวมุสลิม 5) เพื่อสำรวจศักยภาพของประเทศไทยในการรองรับนักท่องเที่ยวมุสลิมและในการสร้างประเทศไทยให้เป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ของนักท่องเที่ยวมุสลิมในกลุ่มประชาคมอาเซียน 6) เพื่อนำเสนอแนวทางในการพัฒนาประเทศไทยให้เป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักท่องเที่ยวมุสลิมในกลุ่มประชาคมอาเซียน การศึกษาครั้งนี้ใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสานรวบรวมข้อมูลโดยใช้วิธีวิจัยเชิงปริมาณโดยการเก็บแบบสอบถามจำนวน 400 ชุด จากนักท่องเที่ยวมุสลิมในกลุ่มประชาคมอาเซียน และวิธีวิจัยเชิงคุณภาพจากการสัมภาษณ์กลุ่มผู้ประกอบและหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องกับด้านการท่องเที่ยวและบริการแก่นักท่องเที่ยวมุสลิม จำนวน 10 คน

                 จากการเก็บข้อมูลเชิงปริมาณนักท่องเที่ยวมุสลิมในกลุ่มประชาคมอาเซียน พบว่า นักท่องเที่ยวมุสลิม ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีอายุ 21-35 ปี การศึกษาระดับปริญญาตรี โดยมีอาชีพธุรกิจส่วนตัว มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 1,001-3,000 US$  ส่วนใหญ่เดินทางมาครั้งแรก ระยะเวลาในการท่องเที่ยวน้อยกว่า 7 วัน ซึ่งใช้งบประมาณน้อยกว่า 5,000$ วัตถุประสงค์เพื่อพักผ่อน ในรูปแบบการเดินทางและร่วมการเดินทางมากับครอบครัว/ญาติพี่น้อง โดยมีที่พักประเภทโรงแรมเป็นไปตามมาตรฐานสากล และเดินทางมาท่องเที่ยวในช่วงฤดูหนาว (ช่วงเดือนตุลาคม–มกราคม) และไม่เพิ่มระยะเวลาในการท่องเที่ยว ส่วนด้านการรับรู้ข้อมูลเกี่ยวกับแหล่งท่องเที่ยวจังหวัดภูเก็ตจากสื่อต่างๆและด้านสิ่งที่ดึงดูดใจให้ท่านท่องเที่ยวในจังหวัดภูเก็ต โดยรวมอยู่ในระดับมาก

              จากการวิเคราะห์ข้อมูลระดับการรับรู้ต่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักท่องเที่ยวมุสลิม วิเคราะห์ผล พบว่า ระดับการรับรู้ด้านอาหารฮาลาล และเครื่องดื่มฮาลาล  ด้านสร้างสรรค์โรงแรม/ที่พัก เน้นการปฏิบัติเชิงศาสนาอิสลามสำหรับนักท่องเที่ยวมุสลิม ด้านบริษัทท่องเที่ยว/ทัวร์ ด้านความสร้างสรรค์แหล่งท่องเที่ยวมุสลิมที่สามารถปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนา ด้านโปรแกรมการท่องเที่ยวที่คำนึงถึงวัฒนธรรม วิถีชีวิตมุสลิม ด้านกิจกรรมการท่องเที่ยว ด้านสินค้าทางการท่องเที่ยวและบริการ ด้านสิ่งอำนวยความสะดวก ด้านการตลาดที่มุ่งเป้าหมายที่มุสลิมอยู่ในระดับมาก  ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้านการยอมรับการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ พบว่า นักท่องเที่ยวมุสลิมมีการยอมรับการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อยู่ในระดับมาก ข้อมูลด้านความพึงพอใจโดยรวมต่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ของนักท่องเที่ยวมุสลิม พบว่า นักท่องเที่ยวมุสลิมมีความ พึงพอใจโดยรวม อยู่ในระดับมาก ข้อมูลด้านความภักดีต่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ด้านแนวโน้มการบอกต่อของนักท่องเที่ยวมุสลิม อยู่ในระดับมาก และข้อมูลด้านความภักดีต่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ ด้านแนวโน้มพฤติกรรมโดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด

                 ผลการวิจัยเชิงคุณภาพชี้ให้เห็นว่าการท่องเที่ยวเชิงสรรค์สำหรับนักท่องเที่ยวมุสลิมในจังหวัดภูเก็ต มีแหล่งท่องเที่ยวแต่ละท้องถิ่นมีความโดดเด่นของศิลปวัฒนธรรม ความเป็นธรรมชาติ วิถีชีวิตความเป็นอยู่และภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เป็นอัตลักษณ์แตกต่างกันไป แต่อุปสรรคที่พบคือการเดินทางโดยรถสาธารณะมายังแหล่งท่องเที่ยวแต่ละท้องถิ่นยังไม่สามารถเดินทางเข้าถึง ซึ่งต้องดำเนินการแก้ไขให้มีความเพียงพอเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยวได้อย่างสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัย โดยหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชนมีการสนับสนุนและประชาสัมพันธ์สถานที่ท่องเที่ยววิถีชุมชนและมีกิจกรรมให้นักท่องเที่ยว ลงมือปฏิบัติกับชุมชน เรียนรู้วิถีชีวิต ความเป็นอยู่อย่างแท้จริง และต้องมีการพัฒนา ส่งเสริม ผู้ประกอบการและชุมชนในท้องถิ่นให้มีความรู้ ความเข้าใจอย่างแท้จริงเกี่ยวกับการปฏิบัติต่อนักท่องเที่ยวชาวมุสลิมได้อย่างถูกต้องเป็นไปตามหลักศาสนาอิสลาม