แกลมปิ้งในฐานะพื้นที่พักแรมเชิงนันทนาการ: กลไกการสร้างสุขภาวะ และทิศทางการพัฒนาอย่างยั่งยืน

Main Article Content

เตชภณ ทองเติม
พรหมลิขิต อุรา
สุดาภรณ์ สมัครผล

บทคัดย่อ

แกลมปิ้งสะท้อนพลวัตการเปลี่ยนผ่านของกิจกรรมนันทนาการจากการตั้งแคมป์เชิงเอาตัวรอดสู่การพักผ่อนเชิงฟื้นฟูที่ผสานความสะดวกสบายเข้ากับการอยู่ร่วมธรรมชาติอย่างมีความหมาย จนกลายเป็นรูปแบบนันทนาการ ร่วมสมัยที่ตอบสนองต่อวิถีชีวิตของผู้คนในยุคดิจิทัลซึ่งแสวงหาความสมดุลระหว่างเทคโนโลยีกับธรรมชาติ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์พลวัตและความแตกต่างเชิงโครงสร้างของแกลมปิ้งในฐานะนวัตกรรมนันทนาการ 2) พัฒนากรอบแนวคิดนันทนาการแกลมปิ้ง (Glamping Recreation Framework: GRF) เพื่ออธิบายกลไกที่ส่งเสริมสุขภาวะองค์รวม 3) วิเคราะห์บริบทไทยเพื่อประเมินศักยภาพของแกลมปิ้งในฐานะพื้นที่นันทนาการสร้างสรรค์และฐานเศรษฐกิจใหม่ และ 4) เสนอแนวทางพัฒนาเชิงกลยุทธ์เพื่อยกระดับแกลมปิ้งให้เป็นรูปแบบนันทนาการที่ยั่งยืน ซึ่งอาศัยการวิเคราะห์เชิงแนวคิดและการสังเคราะห์วรรณกรรมอย่างบูรณาการ เพื่อนำเสนอกรอบแนวคิดนันทนาการ  แกลมปิ้งและประเมินศักยภาพของแกลมปิ้งในบริบทไทยร่วมสมัย ผลการสังเคราะห์ชี้ให้เห็นว่าแกลมปิ้งมิได้จำกัดอยู่เพียงการพักแรมหรูหรา แต่ทำหน้าที่เป็นระบบนันทนาการเชิงบูรณาการที่สร้างสมดุลระหว่างความต้องการทางกายภาพและจิตใจ ผ่านกระบวนการพักผ่อน ฟื้นฟู และการอยู่ร่วมในสังคมของผู้เข้าร่วม โดยสามารถอธิบายกลไกการทำงานผ่านกรอบ GRF ซึ่งบูรณาการการฟื้นฟูความสนใจ ภาวะลื่นไหล และการมีส่วนร่วมเชิงลึกให้เป็นเส้นทางประสบการณ์เดียวกัน ส่งผลให้แกลมปิ้งทำหน้าที่ทั้งในฐานะพื้นที่ฟื้นฟูสุขภาวะและเวทีสร้างปฏิสัมพันธ์ทางสังคมอย่างสมดุล อีกทั้งผลการวิเคราะห์บริบทไทยสะท้อนภาวะสองขั้วของนันทนาการร่วมสมัยที่ผสานความสะดวกสบายเข้ากับการตัดขาดจากเทคโนโลยี จนนำไปสู่รูปแบบการพักผ่อนที่ตอบสนองทั้งความสุข ความสงบ และคุณค่าทางสังคมร่วมสมัย นอกจากนี้ บทความยังได้เสนอแนวทางพัฒนาเชิงกลยุทธ์เพื่อยกระดับแกลมปิ้งให้เป็นระบบนันทนาการที่ยั่งยืน โดยประสานหลักการของการท่องเที่ยวเชิงฟื้นฟูเข้ากับการออกแบบประสบการณ์ตาม GRF พร้อมทั้งให้ความสำคัญต่อการจัดการทรัพยากรอย่างหมุนเวียน การออกแบบเชิงนิเวศ และความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ผู้ประกอบการ และชุมชน ทั้งนี้เพื่อให้แกลมปิ้งมีบทบาทสนับสนุนสุขภาวะ เศรษฐกิจฐานราก และความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อมได้อย่างรอบด้าน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ทองเติม เ., อุรา พ., & สมัครผล ส. . (2025). แกลมปิ้งในฐานะพื้นที่พักแรมเชิงนันทนาการ: กลไกการสร้างสุขภาวะ และทิศทางการพัฒนาอย่างยั่งยืน. วารสารเพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวสู่ความยั่งยืน, 7(2), 84–100. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JSTD/article/view/277756
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

เอกสารอ้างอิง (ภาษาไทย)

กัญญาพัชร์ พัฒนาโภคินสกุล สุภัทรา สังข์ทอง และนิมิต ซุ้นสั้น. (2565). การพัฒนาแกลมปิ้งเพื่อการท่องเที่ยว. วารสารเพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวสู่ความยั่งยืน, 4(2), 94–109.

กุลแก้ว คล้ายแก้ว และคณิต เขียววิชัย. (2566). การท่องเที่ยวแกลมปิ้ง : มิติใหม่ของการพัฒนาการท่องเที่ยวหลังสถานการณ์โควิด-19. วารสารเพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวสู่ความยั่งยืน, 5(2), 83–96.

กุลแก้ว คล้ายแก้ว และสุรางคณา พิพัฒน์โชคไชโย. (2567). ภูมิทัศน์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นกับการส่งเสริมการท่องเที่ยวแคมป์ปิ้ง ชุมชนปากน้ำปอย จังหวัดพิษณุโลก. วารสารวิชาการการบิน การเดินทาง และการบริการ, 3(1), 36–53.

เจนจิรา เงินจันทร์ ลาวรรณ เหมพิจิตร สิริกาญจน์ ทวีพิธานันท์ นวพร ประสมทอง และสุวชัช พิทักษ์ทิม. (2567). กระบวนการตัดสินใจในการเลือกเดินทางท่องเที่ยวรูปแบบแคมป์ปิ้ง จังหวัดอุทัยธานี. วารสารวิชาการ การจัดการภาครัฐและเอกชน, 6(2), 17–32.

ชนิษฐา ใจเป็ง. (2567). องค์ประกอบทางการท่องเที่ยวที่ส่งผลต่อการตัดสินใจของนักท่องเที่ยวชาวไทยในการเลือกการท่องเที่ยวแบบแคมป์ปิ้งและแกลมปิ้ง ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยขุนตาล. วารสารอินทนิลทักษิณสาร มหาวิทยาลัยทักษิณ, 19(1), 93–111.

ดาวรุ่ง ฟักทอง และวงศ์ลัดดา วีระไพบูลย์. (2566). ประสบการณ์การตั้งแคมป์ที่ส่งผลต่อความภักดีของจุดหมายปลายทางของนักท่องเที่ยว: บทบาทตัวแปรส่งผ่านของการแสวงหาความแปลกใหม่และความสนุกสนาน. วารสารบริหารธุรกิจและการบัญชี มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 7(1), 26–48.

วริทธินันท์ ขวัญมงคลชัย พัชร บุญปกครอง เขมมิกา แพงศรีรักษา และประพันธ์พงษ์ ชิณพงษ์. (2566). การศึกษาปัจจัยความต้องการของนักท่องเที่ยวที่มีต่อสิ่งสนับสนุนการท่องเที่ยวแบบแกลมปิ้ง ในพื้นที่แคมป์ปิ้งจังหวัดสระบุรี. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, 18(65), 64–71.

วันวิสาข์ พลอยอินสว่าง และสันติธร ภูริภักดี. (2567). การให้ความหมายและแนวโน้มของนวัตกรรมการบริการที่พักแรมแบบแกลมปิ้ง. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 41(2), 31-57.

วิชสุดา ร้อยพิลา ชรินทร์ แพทย์ปรีดา และอรอุษา อ่องสุวรรณ. (2566). องค์ประกอบสำหรับการตัดสินใจเลือกที่พักแบบแคมปิ้ง จังหวัดนครนายก. วารสารวิชาการสถาบันวิทยาการจัดการแห่งแปซิฟิค, 9(2), 89-97.

อมรเทพ ศรีสุข ดนุพล แสงนาค อัญชิษฐา ภูอุดม และอภิญญา สุภิชญ์. (2566). ปัจจัยทางการตลาดของการท่องเที่ยวรูปแบบใหม่สไตล์ “แกลมปิ้ง”. วารสารศิลปศาสตร์และอุตสาหกรรมบริการ, 6(2), 400-420.

เอกสารอ้างอิง (ภาษาอังกฤษ)

Angelini, A. (2023). Luxury tourism in sustainable accommodation-what can compromise the tourist experience? An analysis of glamping in Italy. Sinergie Italian Journal of Management, 41(1), 21-39.

Bai, X., & Tuntates, U. (2024). Guideline for developing glamping tourism in China: A case study of Gansu. International Journal of Sociologies and Anthropologies Science Reviews, 4(5), 565-582.

Bikmetov, E., Kuznetsova, E., Ruvenny, I., Ignateva, O., & Sizonenko, Z. (2024). Concept and practice of marketing glamping as an eco-friendly tourism product. BIO Web of Conferences, 130, 04020. https://doi.org/10.1051/bioconf/202413004020

Brochado, A., & Brochado, F. (2019). What makes a glamping experience great?. Journal of Hospitality and Tourism Technology, 10(1), 15-27.

Colesnicova, T., Sarkisian, A., Dobrianskaia, N., & Lebedeva, V. (2024). Analysis and perspectives of glamping-tourism development within the global tourist market. Journal of Research on Trade, Management and Economic Development, 22(2), 122-138.

Craig, C. A. (2025). Glamping: A review. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 49(6), 100858. https://doi.org/10.1016/j.jort.2025.100858

Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow: The psychology of optimal experience. Harper & Row.

Dashchuk, Y., Matviichuk, L., & Zubekhina, T. (2024). Glamping as a Tool for Sustainable Tourism Development of Protected Areas: Ukraine’s Experience. Sport and Tourism Central European Journal, 7(3), 113-132.

Grande, K., Camprubi, R., & Séraphin, H. (2025). Clustering glamping entrepreneurs with intention desire to action model (IDA): Towards an understanding of entrepreneurial intentions. International Journal of Hospitality Management, 126, 104069. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2024.104069

Guo, Q., Yang, X., & Xie, H. (2024). The impacts of mountain campsite attributes on tourists’ satisfaction and behavioral intentions: The mediating role of experience quality. Journal of Destination Marketing & Management, 32, 100873. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2024.100873

Hanafiah, M. H., Amirah, W. N., Asyraff, M. A., Zain, N. A. M., & Hussein, A. S. (2025). Glamping tourism: unpacking ecotourists’ experiential quality, perceived value and behavioural intention. Journal of Ecotourism, 24(4), 401-423.

Kaplan, R., & Kaplan, S. (1989). The experience of nature: A psychological perspective. Cambridge University Press.

Khlaikaew, K., & Kheovichai, K. (2023). The model development of a new identity of glamping within the context of world heritage tourism in Thailand [Unpublished Doctoral dissertation]. Silpakorn University.

Line Today. (2565). 6 ที่พัก Glamping ริมน้ำใกล้กรุงเทพ ซ้อมนอนป่าแบบหรูหรา!. https://today.line.me/th/v3/article/ML2ry5Q

Lu, C. Y., Suhartanto, D., & Chen, B. T. (2024). Exploration of new outdoor leisure activities (glamping) during the post-pandemic era. Tourism Recreation Research, 49(5), 1077-1095.

Pine, B. J., & Gilmore, J. H. (2013). The experience economy: Past, present and future. In Handbook on the experience economy. Edward Elgar Publishing.