รัฐประศาสนศาสตร์เป็นวิทยาศาสตร์หรือสังคมศาสตร์ภายใต้บริบทของญาณวิทยา

บทคัดย่อ

          สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์เป็นวิชาที่ว่าด้วยการปฏิรูประบบราชการบทความวิชาการนี้ มุ่งที่จะหาคำตอบที่ว่ารัฐประศาสนศาสตร์เป็นวิทยาศาสตร์หรือสังคมศาสตร์ภายใต้บริบทของภาณวิทยาจากการวิเคราะห์เอกสาร พบว่า ญาณวิทยาคือ แหล่งที่มาแห่งความรู้ ซึ่งบางแนวคิดทางรัฐประศาสนศาสตร์ มาจากการใช้วิธีการทางวิทยาศาสตร์ เป็นเครื่องมือในการแสวงหาความรู้ หรือที่เรียกว่าปฏิฐานนิยม เช่น การจัดการแบบวิทยาศาสตร์ แนวคิดระบบราชการ และทฤษฎีองค์การสมัยใหม่ เป็นต้น ที่เกิดในยุคพฤติกรรมศาสตร์ เพื่อมุ่งสร้างทฤษฎีและกฎในการอธิบายและทำนายปรากฏการณ์บริหารงานภาครัฐ แต่เมื่อถึงยุคหลังพฤติกรรมศาสตร์ แนวคิดทางรัฐประศาสนศาสตร์ได้ถูกโต้แย้งจากนักวิชาการบางกลุ่มว่าไม่สามารถแก้ไขปัญหาทางสังคมได้ จึงรวมตัวกันแสวงหาทางออกให้แก่แนวคิดทางรัฐประศาสนศาสตร์ ผลที่ได้คือ การศึกษาทางรัฐประศาสนศาสตร์ไม่สามารถแยกผู้ศึกษาออกจากสิ่งที่ถูกศึกษาได้ (ความจริงกับค่านิยมไม่สามารถแยกออกจากกันได้) ดังนั้นจึงนำแนวคิดการแสวงหาความรู้แบบปรากฏการณ์นิยม มาเป็นแนวทางในการศึกษาแนวคิดทางรัฐประศาสนศาสตร์ ตัวอย่างของแนวคิดนี้ ได้แก่ นโยบายสาธารณะ ทางเลือกสาธารณะ และการจัดการภาครัฐ เป็นต้น