การเดินทางของแม่ค้าเสื้อแดง:จากตลาดสู่การเมืองบนท้องถนน

Main Article Content

นพพล อาชามาส

บทคัดย่อ

บทความชิ้นนี้มุ่งอธิบายบริบทเงื่อนไขของชีวิต อาชีพ และครอบครัวที่มีส่วนทำให้กลุ่มแม่ค้าเข้าร่วมการชุมนุมทางการเมืองกับคนเสื้อแดง โดยใช้กลุ่มแม่ค้าในตลาดสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่เป็นกรณีศึกษา บทความนี้เสนอว่าอาชีพแม่ค้าเปิดโอกาสให้กลุ่มผู้หญิงได้ออกมาอยู่ในปริมณฑลสาธารณะเป็นเวลานานแล้ว อีกทั้งยังให้อิสระในชีวิตกับผู้หญิงจากครัวเรือนระดับหนึ่ง ทำให้ผู้หญงสามารถเดินทางและมีประสบการณ์ในโลกกว้างมาก่อนแล้ว อีกทั้งปัจจัยของรูปแบบครอบครัวก็มีความยืดหยุ่นมากขึ้น เปิดโอกาสให้ผู้หญิงมีทางเลือกในชีวิตเพิ่มขึ้น นอกจากนั้นยังอธิบายความเปลี่ยนแปลง และบริบทเฉพาะของตลาดสันกำแพง ซึ่งมีการสร้างความเป็นชุมชนของคนที่มีอาชีพเดียวกัน อันเป็นฐานของการรวมตัวเป็นกลุ่มเสื้อแดง “สันกำแพงรักประชาธิปไตย” บทความนี้ยังเสนออีกว่านโยบายสมัยรัฐบาลพ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร มีส่วนช่วยเชื่อมต่อโลกทางเศรษฐกิจของแม่ค้าเข้ากับโลกทางการเมือง ผ่านนโยบายทางการเมืองของพรรคการเมือง ท้ายที่สุดอธิบายถึงความเปลี่ยนแปลงของตัวตนและความตื่นรู้ของแม่ค้าที่เกิดขึ้นในระหว่างเข้าร่วมการเคลื่อนไหวกับคนเสื้อแดง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
อาชามาส น. (2019). การเดินทางของแม่ค้าเสื้อแดง:จากตลาดสู่การเมืองบนท้องถนน. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 22(2), 53–90. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jss/article/view/170697
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

นวรัตน์ นพหิรัญ. 2540. ชีวิตแม่ค้า: บทบาททางเศรษฐกิจและครอบครัวในบริบทการค้า. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิตสาขามานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

นลินี ตันธุวนิตย์, สุไลพร ชลวิไล และ ศิริพร โคตะวินนท์. 2545. ประสบการณ์การต่อสู้ของชาวลุ่มน้ำมูล กรณีศึกษาเขื่อนปากมูลและเขื่อนราษีไศล. ใน ผาสุก พงษ์ไพจิตร และคณะ (บก.), วิถีชีวิต วิธีสู้ ขบวนการประชาชนร่วมสมัย, เชียงใหม่: สำนักพิมพ์ตรัสวิน.

ปณิธี สุขสมบูรณ์. 2545. เครือข่ายทางสังคมและการแสวงหาทางเลือกของแม่ค้าหาบเร่ แผงลอย: กรณีศึกษาแม่ค้าหาบเร่ แผงลอยชาวอีสานที่อาศัยอยู่ในชุมชนนางเลิ้ง. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาสังคมวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ปรานี วงษ์เทศ. 2549. เพศสภาวะในสุวรรณภูมิ (อุษาคเนย์). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.

ปิ่นแก้ว เหลืองอร่ามศรี. 2552. “นิเวศและเพศภาวะ กับเสียงที่เงียบหายในสตรีนิยมและขบวนการสิ่งแวดล้อมไทย” ใน พริศรา แซ่ก้วย (บก.) วารสารจุดยืน ปีที่ 3: ศูนย์สตรีศึกษา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

วารุณี ภูริสินสิทธิ์. 2543. “ความเป็นผู้หญิงในสังคมไทย”. วารสารสังคมศาสตร์ 12 (2), คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่: 134 – 160.

สมรักษ์ ชัยสิงห์กานานนท์. 2549. “บทนำ” ใน สมรักษ์ ชัยสิงห์กานานนท์ (บก.) ตลาดในชีวิต ชีวิตในตลาด. กรุงเทพฯ, ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร: 1-17.

สุชาดา ทวีสิทธิ์ และเมธาวี นินนานนท์. 2552. “การเปลี่ยนแปลงของผู้หญิงแกนนำในกรณีคัดค้านเขื่อนลำโดมใหญ่ จังหวัดอุบลราชธานี” ใน พริศรา แซ่ก้วย (บก.) วารสารจุดยืน ปีที่ 3:ศูนย์สตรีศึกษา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

สุนี ไชยรส. 2550. “เรื่องเล่าจากเฟมินิสต์ 14 ตุลา ‘กลุ่มผู้หญิงธรรมศาสตร์’” ใน พริศรา แซ่ก้วย(บก.) วารสารจุดยืน ปีที่ 1: ศูนย์สตรีศึกษา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

อภิชาต สถิตนิรมัย. 2553. “เสื้อแดงคือใคร: ม็อบเติมเงิน ไพร่ หรือชนชั้นกลางใหม่กับทางแพร่งสังคมไทย” ใน Red Why: แดงทำไม. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์โอเพ่นบุ๊กส์.

อภิชาต สถิตนิรามัย. 2554. จากไพร่ฟ้าสู่ความเป็นพลเมือง (From Subjects to Citizenship). www.prachatai.com/journal/2011/05/34527 1 พฤษภาคม 2554.

อริยา เศวตามร์. 2544. แม่ค้า: ปากปลาร้าหรือเทพธิดาของบ้าน. ศูนย์สตรีศึกษา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

Bowie, Katherine. 2008. “Standing in the Shadows: Of matrilocality and the role of women in a village election in northern Thailand”. American Ethnologist 35 (1): 136-153.

Doneys, Philippe. 2002. Political Reform Through The Public Sphere: Women’s Groups And The Fabric of Governance. In Duncan McCargo (ed.) Reform Thai Politics. NIAS Press.

Keyes, Charles. 2010. “From Peasant to Cosmopolitan Villagers: Refiguring the ‘Rural’ in Northeastern Thailand” paper present in conference ‘Revisiting Agrarian Transformations in Southeast Asia’, Chiang Mai, Thailand.

Ockey, James. 2004. Making Democracy: Leadership, Class, Gender and Political Participation in Thailand. Honolulu: University of Hawaii Press.