ความเคลื่อนไหวทางสังคมของขบวนการฝ่ายขวา กับการประกอบสร้างความหวาดกลัว: ศึกษาผ่านปฏิบัติการใช้ข้อกล่าวหา "หมิ่นพระบรมเดชานุภาพ" ในความขัดแย้งทางการเมืองไทยปัจจุบัน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้ศึกษาขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมฝ่ายขวาที่ขับเคลื่อนโดยชูวาทกรรม “ปกป้องสถาบันกษัตริย์” ในความขัดแย้งทางการเมืองไทยในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา โดยพิจารณาขบวนการนี้ในฐานะขบวนการโต้กลับต่อขบวนการ“คนเสื้อแดง” ที่ในระดับมวลชนจำนวนมากมีการเปลี่ยนแปลงความคิดทางการเมืองไปในลักษณะที่ถึงราก นำไปสู่การแสดงออกในลักษณะที่วิพากษ์วิจารณ์สถานะบทบาทของสถาบันกษัตริย์มากขึ้น ทำให้คนกลุ่มที่มีอุดมการณ์ชาตินิยมกระแสหลัก ออกมารวมตัวเคลื่อนไหวตอบโต้ และพยายามหยุดยั้งการเติบโตของขบวนการปรปักษ์ ขบวนการนี้ได้ใช้วาทศิลป์ของความกลัวและภัยคุกคามในการขับเคลื่อนให้เกิดการรวมตัว ใช้วาทกรรมการปกป้องสถาบันพระมหากษัตริย์ในการสร้างความชอบธรรมในการเคลื่อนไหว ใช้กฎหมาย “หมิ่นพระบรมเดชานุภาพ”และการลงทัณฑ์ทางสังคมเป็นเครื่องมือกดปราบฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง บทความนี้ยังชี้ชวนให้พิจารณาแนวคิดขบวนการทางสังคมว่าไม่สามารถมองในฐานะเพียงคู่ตรงกันข้ามกับรัฐ แต่ขบวนการสามารถกลายไปเป็นกลไกที่ช่วยสนับสนุนการทำางานของรัฐ และช่วยแพร่ขยายความกลัวออกไปในสังคมได้กว้างขวางมากยิ่งขึ้นด้วย
Article Details
ข้อเขียนทั้งหมดทีปรากฏในวารสารสังคมศาสตร์ เป็นความคิดเห็นของผู้เขียนโดยเฉพาะ มิใช่ทัศนคติของคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ หรือกองบรรณาธิการวารสารสังคมศาสตร์
เอกสารอ้างอิง
เครือข่ายพลเมืองเน็ต. 2555. รายงานประจำาปีเครือข่ายพลเมืองเน็ต เสรีภาพและวัฒนธรรมอินเทอร์เน็ตไทย พ.ศ.2554. กรุงเทพ: มูลนิธิไฮน์ริค เบิลล์.
ธงชัย วินิจจะกูล. 2548. ข้ามให้พ้นประชาธิปไตยแบบหลัง 14 ตุลาคม. กรุงเทพฯ:มูลนิธิ 14 ตุลา.
ธงชัย วินิจจะกูล. 2551. “อนาคตการศึกษาเรื่องรัฐในสังคมไทย”. ในรัฐจากมุมมองของชีวิตประจำวัน 1. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์กรมหาชน).
นพพล อาชามาส. 2556. การประกอบสร้างความกลัว และการเมืองว่าด้วยการบังคับใช้ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิตสาขาการพัฒนาสังคม คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ประจักษ์ ก้องกีรติ. 2551. “ขบวนการต่อต้านในระยะเปลี่ยนผ่านสู่ประชาธิปไตย:ขบวนการฝ่ายขวาไทยหลังเหตุการณ์ 14 ตุลาฯ,” วารสารฟ้าเดียวกัน 6(2):88-115.
ประภาส ปิ่นตบแต่ง . 2552. กรอบการวิเคราะห์การเมืองแบบทฤษฎีขบวนการทางสังคม.เชียงใหม่: มูลนิธิไฮน์ริค เบิลล์.
ปิ่นแก้ว เหลืองอร่ามศรี และคณะ. 2556. Becoming Red: กำเนิดและพัฒนาการเสื้อแดงในเชียงใหม่. เชียงใหม่: คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
อภิชาต สถิตนิรามัย. 2553. “เสื้อแดงคือใคร: ม็อบเติมเงิน ไพร่ หรือชนชั้นกลางใหม่กับทางแพร่งสังคมไทย”. ใน Red Why: แดงทำไม. กรุงเทพฯ. สำนักพิมพ์โอเพ่นบุ๊กส์:หน้า 14-35.
อุเชนทร์ เชียงเสน. 2554. “กำาเนิด ‘เสื้อแดง’ ในฐานะขบวนการโต้กลับ,” วารสารฟ้าเดียวกัน 9(3): 122-154.
ภาษาอังกฤษ
Bowie, Katherine A. 1997. Rituals of National Loyalty: An Anthropology of the State and the Village Scout Movement in Thailand. New York: Columbia University Press.
Kathleen M. Blee and Kimberly A. Creasap. 2010. “Conservative and Right-Wing Movement,” Annual Review of Sociology 36: 269-86.
สิ่งพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์
ประชาไทออนไลน์. 2554. “รายงานพิเศษ: สถิติที่น่าสนใจของการใช้มาตรา 112 โดย ‘I pad’ และ สภ.ร้อยเอ็ด”. http://www.prachatai.com/journal/2011/12/38257, 9 ธันวาคม 2554.
ประชาไทออนไลน์. 2556. “ชมรมคนรักในหลวง เคลื่อนใหญ่ประณาม ‘ตอบโจทย์-ไทยพีบีเอส’ ค้านแก้ ม.112”. http://www.prachatai.com/journal/2013/04/46137,7 เมษายน 2556.
ประชาไทออนไลน์. 2557. “‘ชมรมคนรักในหลวง’ 8 จังหวัด ทยอยฟ้อง ม.112 ‘โกตี๋’”. http://www.prachatai.com/journal/2014/04/52919, 28 เมษายน 2557.
ประชาไทออนไลน์. 2558. “‘องค์กรเก็บขยะแผ่นดิน’ ประท้วงหน้าสถานทูตนิวซีแลนด์จี้ทบทวนให้ที่พำานัก ‘ตั้ง อาชีวะ’”. http://www.prachatai.com/journal/2015/01/57557, 23 มกราคม 2558.
ผู้จัดการออนไลน์. 2557. “เชียงใหม่เปิดตัว ‘ชมรมคนรักในหลวง’ ประกาศชัดยืนหยัดปกป้องสถาบัน”. http://www.manager.co.th/Local/ViewNews.aspx?NewsID=9570000120045, 18 ตุลาคม 2557.
ผู้จัดการออนไลน์. 2557. “2 พล.ท. แจ้ง ตร. จับ ‘สุลักษณ์ ศิวรักษ์’ ชี้หมิ่นสมเด็จพระนเรศวร”. http://www.manager.co.th/Home/ViewNews.aspx?NewsID=9570000119894, 18 ตุลาคม 2557.
สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล. 2553. “ปัจฉิมลิขิต บทความ ‘พระบารมีปกเกล้า: พระสุรเสียงราชินีบนเวทีพันธมิตร’”. http://somsakwork.blogspot.com/2011/04/blog-post.html.
สยามรัฐรายวัน. 2558. “สัมภาษณ์พิเศษ ‘พล.ต.นพ.เหรียญทอง แน่นหนา’ ‘พิทักษ์สถาบัน’ ภารกิจบนบ่า ที่ทำาด้วยหัวใจ”. http://chaoprayanews.com/blog/article/2015/02/17/, 17 กุมภาพันธ์ 2558.
สำนักข่าวอิศรา. 2557ก. “เปิดโครงสร้าง ‘องค์กรเก็บขยะแผ่นดิน’ กับภารกิจขจัด‘คนหมิ่นสถาบันฯ’ โดย ณัฐพร วีระนันท์”. http://www.isranews.org/isranewsscoop/item/28679, 17 เมษายน 2557.
สำานักข่าวอิศรา. 2557ข. “นพ.เหรียญทอง แน่นหนา: ผมเป็นคนธรรมดาไม่ใช่พ่อพระ (1)”.
http://www.isranews.org/thaireform-other-news/item/28555-interview.html,
19 เมษายน 2557.
สำนักข่าวอิศรา. 2557ค. “นพ.เหรียญทอง แน่นหนา: ‘เรื่องระหว่างผิดกับถูก ผมคงอยู่เฉยๆ ไม่ได้’”. http://www.isranews.org/thaireform-other-news/item/28556-interview2.html, 20 เมษายน 2557.
