อ่าข่าย็อง: พื้นที่การค้าในเมืองกับพลวัตทางชาติพันธุ์ของอ่าข่า

Main Article Content

ไพโรจน์ คงทวีศักดิ์

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นการกล่าวถึงพลวัตทางชาติพันธุ์องชาวอ่าข่าที่ได้เข้ามาทำการค้าสินค้าชาติพันธุ์ในเชียงใหม่ไนท์บาซาร์ เชียงใหม่ไนท์บาซาร์ เป็นพื้นที่ท่องเที่ยวที่มากไปด้วยการเมืองในระดับชีวิตประจำวัน การค้าของชาวอ่าข่าในที่นี้จึงมิได้เป็นเพียงการค้าเพื่อแสวงหากำไรทางเศรษฐกิจ แต่ยังเป็นการค้าที่มีนัยทางสังคมและวัฒนธรรมต่อความเป็นชาติพันธุ์ของพวกเขาอีกด้วย บทความนี้จงใจใช้คำว่า “อ่าข่าเมือง” เพื่อสื่อให้เห็นว่าความเป็นอ่าข่ามิใช่สิ่งที่ต้องยึดติดอยู่กับอาณาบริเวณทางกายภาพหนึ่งๆ ซึ่งก็คือดงดอยอย่างตายตัวเสมอไป ภายใต้กระแสโลกาภิวัตน์ความเป็นอ่าข่าได้ถูกทำให้เลื่อนไหลข้าพรมแดนทางสังคมและวัฒนธรรมไปๆ มาๆ อย่างเป็นปกติแม้เมืองจะถูกนิยามไว้ว่าไม่ใช่ที่ของอ่าข่า แต่สำหรับกับชาวอ่าข่าที่รู้จักเฟ้นหาที่และช่วงเวลาที่เหมาะสมในการนำเสนอตัวตน เมืองก็คือสถานที่ที่สมควรต้องมีอ่าข่าเข้ามาอยู่ด้วย การเข้ามาอยู่ในเมืองที่มากไปด้วยความแตกต่างทางชาติพันธุ์นอกจากจะส่งผลให้ชาวอ่าข่าต้องเจรจาต่อรองกับความเป็นอื่นแล้ว มันยังทำให้ชาวอ่าข่าต้องหันมาเจรจาต่อรองกับความเป็นอ่าข่าของตนเองอยู่ตลอดเวลา เพื่อปรับสร้างความเป็นอ่าข่าให้สอดรับกับพื้นที่ เวลา และผู้คนของเมือง วัตถุประสงค์หลักของบทความนี้คือ ต้องการชี้ให้เห็นว่าอ่าข่าย็อง คือฐานอันสำคัญยิ่งของการเจรจาต่อรองและปรับสร้างความเป็นอ่าข่าขึ้นใหม่ภายในเมือง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
คงทวีศักดิ์ ไ. (2019). อ่าข่าย็อง: พื้นที่การค้าในเมืองกับพลวัตทางชาติพันธุ์ของอ่าข่า. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 19(2), 61–99. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jss/article/view/173783
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

ขวัญชีวัน บัวแดง, ปนัดดา บุณยสาระนัย และประสิทธิ์ ลีปรีชา. 2546. วิถีชาติ
พันธ์ุในเมือง. เชียงใหม่: สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ทวิช จตุวรพฤกษ์, สมเกียรติ จำลองและทรงวิทย์ เชื่อมสกุล. 2540. จากยอดดอย
สู่สลัม: การปรับตัวของชาวเขาในเมืองเชียงใหม่. สถาบันวิจัยชาวเขากระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม.

Allen, John. 1999. Worlds within Cities. In Doreen Massey, John Allen and
Steve Pile (Eds.), City Worlds. London: Routledge.

Basham, Richard. 1978. Urban Anthropology: The Cross – Cultural Study
of Complex Societies. California: Mayfeld Publishing.

Geusau, Leo Alting Von. 1983. Dialectics of Akhazang: The Interiorizations
of a Perenial Minority Group. In John Mckinnon and Wanat Bhruksasri. (Eds.), Higlanders of Thailand (pp: 243-277), Kuala Lumpur: Oxford University Press.

Geusau, Leo Alting Von. 2000. Akha Internal History: Marginalization and
the Ethnic Alliance System. In Andrew Turton. (Ed.), Civility and Savagery: Social Identity in Tai States. Richmond: Curzon Press.

Simmel, Georg. 1964. The Metropolis and Mental Life. In Paul K. Hatt and
Albert J. Reiss, Jr. Cities and Society: The Revised Reader in Urban Sociology (5th ed.) (pp: 635-646), New York: The Free Press of Glencoe.

Smith, Michael Peter. 2001 Transnational Urbanism: Locating Globalization.
Oxford: Blackwell.

Soja, Edward W. 1996. Thirdspace. Malden: Blackwell.

Toyota, Mika. 1998. Urban Migration and Cross-Border Networks: A Deconstruction of the Akha Identity in Chiang Mai. Southeast Asian
Studies, 35: 197-223.